Mağrip Arap Birliği (MAB)’ne Rakip Yeni Bir Oluşum mu?
Şark’ul Avsat haberine göre, Tunus, Cezayir ve Libya arasında Libya'nın başkenti Trablus'ta yeni bir üçlü toplantı yapılması için hazırlıklara başlandı.
Üç ülke arasındaki son zirve geçtiğimiz nisan ayında Tunus'ta düzenlenmiş, zirvede Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun ve Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed Yunus el-Menfi bir araya gelmişti.
Tunus’taki zirve, sonuç bildirgesinde ortak sınırların güvenliğinin düzensiz göç ve organize suçun diğer tezahürlerinin tehlikelerinden ve sonuçlarından korunmasına yönelik çabaları koordine etmekle görevli ortak çalışma gruplarının oluşturulmasıyla sona ermişti. Üç ülkenin çıkarlarına hizmet eden üçlü iş birliği projelerinin oluşturulması yönünde ilerlemenin yanı sıra, katılımcı bir yaklaşımla düzensiz göç ve organize suçlara karşı ortak sınırların güvenliğini koruma çabalarını birleştirmekle görevli ortak çalışma gruplarının oluşturulması kararlaştırılmıştı.
Yeni oluşumun etkisiz kalan Mağrip Arap Birliği (MAB)’nin yerin alacağı konuşuluyor.
Mağrip Arap Birliği (MAB)
Mağrip Arap Birliği, 17 Şubat 1989’da Marakeş’te Fas, Tunus, Cezayir, Libya ve Moritanya’nın ortaklığında kuruldu.
Beş Mağrip devletinin de anayasalarında bölgesel bütünleşme vurgusu bulunuyor. Bölgenin tarihi, dini, kültürel ve ekonomik yakınlıkları dolayısıyla ortak bir kimlik oluşturma ve Mağrip bütünleşmesi hedefleniyordu.
Ancak, siyasi farklılıklar ve iç güvenlik meseleleri bütünleşme sürecini olumsuz etkiliyor. Bu durum, bölgenin bütünleşmesine, uluslararası alanda bir blok olarak etkinlik göstermesine engel oldu, üye ülkeler arasındaki ihtilaflar yüzünden istenen düzeyde bir etkinlik kazanamadı. Öyle ki, 1994 yılından bu yana birlik kapsamında Liderler Zirvesi düzenlenemedi. Bununla birlikte, Bakanlar düzeyinde belli aralıklarla toplantılar yapılmaktadır. Bu çerçevede, MAB Dışişleri Bakanları Konseyi’nin 34. Toplantısı 5 Mayıs 2016 tarihinde Tunus’ta gerçekleştirilmiştir.
Fas ve Moritanya’nın itirazı
Diğer Magrib ülkeleri Fas ve Moritanya, Tunus, Libya ve Cezayir arasında üçlü bir ittifak kurulması fikrine karşılar. İki ülke, Rabat ve Nuakşot'un Mağrip Arap Birliği’ne bağlılıklarını teyit ettikleri ve bu bütünlüğün geri dönülemez bir seçenek olduğunun vurgulandığı ortak bir bildiri yayınladı.
Batı Sahra’nın aidiyeti konusunda Fas ve Cezayir arasında yaşanan kriz Mağrip Arap Birliği’ni etkisiz hale getirmiş ve Fas’ın politik tutumuna karşı yeni bir ittifaka yol açmış görünüyor.