Burhan, Çarşamba günü ordunun Hartum’daki havaalanını HDK’dan geri almasının ardından uçakla başkente geldi. Aynı gün Al Jazeera televizyonu, Burhan’ın başkanlık sarayının içinde çekilen ve “Hartum özgürdür” dediği görüntüleri yayımladı. Sudan Enformasyon Bakanı Halid el Ayser de sosyal medya platformu X’te yaptığı açıklamada, “Bugün bayrak göndere çekildi, saray geri döndü ve zafer tamamlanana kadar mücadele devam ediyor” ifadelerini kullandı.
Reuters haber ajansına göre, Sudan ordusunun çeşitli mahallelerde konuşlandığı ve HDK’nin büyük ölçüde başkentten püskürtüldüğü bildirildi. Bu gelişme, Nisan 2023’te başlayan ve başkent Hartum’un büyük bölümünün HDK kontrolüne geçmesiyle sonuçlanan çatışmaların ardından savaşın seyrini değiştiren en kritik anlardan biri olarak değerlendiriliyor.
Geçtiğimiz Cuma günü ise ordu, yaklaşık iki yıl sonra Hartum’daki başkanlık sarayının tam kontrolünü yeniden ele geçirmişti.
Her iki taraf da birbirini savaş suçu işlemekle suçlarken, çatışmaların yoğunlaştığı son aylarda sivil kayıplarda büyük artış yaşandı. Topçu atışları, hava saldırıları ve insansız hava araçlarının sivilleri hedef alması nedeniyle çok sayıda sivil hayatını kaybetti.
BM İnsan Hakları Ofisi'nin (OHCHR) Şubat ayında yayımladığı rapora göre, yalnızca 31 Ocak - 5 Şubat tarihleri arasında en az 275 sivil öldürüldü. Bu sayı, bir önceki haftaya göre üç kat artışa işaret ediyor.
Ayrıca insan hakları alanında faaliyet gösteren Emergency Lawyers grubuna göre, bu hafta başında El Faşir’in kuzeyindeki kalabalık Turrah pazarına düzenlenen Sudan ordusu saldırısında onlarca kişi yaşamını yitirdi. Geçtiğimiz ay ise HDK’nin Beyaz Nil eyaletinde gerçekleştirdiği üç günlük saldırılarda 433 kişinin öldüğü bildirildi.
150 Bin Ölü, 12,5 Milyon Yerinden Edilen İnsan Var
Nisan 2023’ten bu yana devam eden çatışmalarda yaklaşık 150 bin kişinin hayatını kaybettiği tahmin ediliyor. Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre, aynı dönemde 12,5 milyon Sudanlı yerinden edildi. Ülke genelindeki iç göç dalgası, insani krizleri daha da derinleştiriyor.
Sağlık altyapısının çökme noktasına geldiği ülkede, Islamic Relief yardım örgütü, doğudaki sağlık çalışanlarının büyük baskı altında olduğunu, hastaların ya geri çevrildiğini ya da yerde hayatını kaybettiğini raporladı. Grup ayrıca bazı hastanelerde üç ya da dört hastanın tek kişilik yatakları paylaşmak zorunda kaldığını aktardı.