Eski Süper Güçler Ölümcül Hasta

Başlıktaki konuyu yıllardır yazıyor ve konuşuyoruz. O sebeple bunu uzun uzadıya tekrar değerlendirmek yerine son birkaç günde dünyada ve bölgemizde olan gelişmeleri hatırlatarak izah etmeye çalışacağız.

Bakınız sadece birkaç günde neler oldu?

Azerbaycan, yaklaşık 30 yıldır işgal altındaki topraklarını geri aldı. Ermenistan başbakanı Paşinyan kayıplara karıştı. Yenilen Ermenistan değildi. Ermenistan’ı parmaklarında oynatan Rusya, ABD, Fransa ve diğer destekçi devletler idi.

Bu hezimet dünyada şok etkisi yaptı. Ermenistan Ulusal Güvenlik Servisi’nin eski başkanı ve muhalif ‘Rodina’ partisinin lideri Artur Vanetsyan, Başbakan Nikol Paşinyan’a yönelik suikast hazırlığında olduğu şüphesiyle önce gözaltına alındı. Ardından Artur Vanetsyan ve Gönüllü Güçler Komutanı Ashot Yerkat Ashot Minasyan tutuklandı.

Dağlık Karabağ’ı işgalden kurtaran Azerbaycan ise, "Türk askeri birliklerinin Karabağ'da bulunmasına gerek yok” diyen Moskova Büyükelçisi Polat Bülbüloğlu’nu görevden aldı.

Aliyev'den, Karabağ’da Türk askerinin bulunmasına karşı çıkan Putin'e, ise “Türkiye olmazsa o kağıt parçası (anlaşma) çöptür” resti geldi.

Azerbaycan’a asker göndermeye karar veren TBMM Tezkeresi kabul edildi. Türkiye'nin yurt dışında askerî varlık gösterdiği ülke sayısı 15'e yükselecek. Türkiye, ABD'den sonra yurt dışında en aktif olan ikinci orduya sahip.

Karabağ konusunu konuşmak üzere kalabalık bir heyet Ankara’ya gelmişti. Rus heyet, Ankara'dan eli boş ayrıldı. Dağlık Karabağ’da ve Suriye'de istedikleri hiçbir şey kabul edilmedi.

Azerbaycan ordusunun zaferinin ardından Ermenistan, mezarlardaki ölüleri de çıkararak Karabağ’ı terk etmeye başladı.

Ağır yenilgiye uğramasından sonra sırra kadem basan Ermenistan’ın Başbakanı Nikol Paşinyan ortaya çıktı ve “Yüzlerce askerimiz kayıp” açıklaması yaptı, istifa iddialarını yalanladı. Ermenistan’ın daha sonra gelen resmi açıklamaları durumun vahametini gözler önüne serdi. Tümgeneral Levon Stephanyan, “2900 asker ölü, 1700 asker kayıp, 10 binin üzerindeki asker kaçak” diye aktardı. Oysa Rusya’nın tesbitlerine göre 12 binin üzerinde Ermeni askerinin öldüğü belirtiliyor. Eğer 10.000 Ermeni askeri kaçtıysa bu 10.000 Ermeni askerinin ölümünden daha büyük bir felakettir Ermenistan için…

Bu arada çok anlamlı bir kararla Rus Barış Gücü Komutanlığına Dağıstanlı Rüstem Muradov getirildi. Dağlık Karabağ'daki Rus barış gücü birliğinin komutanı General Rustam Muradov, yaptığı açıklamada, tarafların ateşkese bağlı kaldıklarını ve savaş bölgesindeki durumun istikrara kavuştuğunu ifade etti.

Ermenistan Başbakanı Paşinyan, Dışişleri Bakanı Zohrab Mnatsakanyan'ı görevden aldı.

Ermenistan Genelkurmay Başkanı Azerbaycan’a neden teslim olduklarını itiraf etti! Savaşı daha 3. gününde kaybettikleri ortaya çıktı.

Putin'den Ermenistan'ı yıkan bir açıklama geldi. Putin, “Karabağ Azerbaycan'ın bir parçasıdır, Türkiye uluslararası hukuku ihlal etmedi” dedi. Rusya'nın savaşa müdahil olması için bir gerekçe olmadığını belirten Putin, Ermenistan'la askeri işbirliği anlaşmasının da buna zemin oluşturmadığını söyledi. "Ermenistan da Dağlık Karabağ'ın bağımsızlık ya da egemenlik ilanını tanımamıştı. Bu da Dağlık Karabağ ve çevresindeki bölgelerin uluslararası kanuna göre Azerbaycan toprağı olduğu gerçeğini bir kez daha kanıtlıyor. Anlaşmamız, taraf ülkelere yönelik bir saldırı olması halinde ortak hareket etmeyi gerektiriyor. Kimse Ermenistan topraklarına girmemişti, bu durum da bize bu savaşa doğrudan müdahale etme hakkı vermiyordu" dedi.

Pakistan, Hindistan'ın doğrudan Pakistan'daki terör saldırılarının sponsorluğunu yaptığını belgelerle kanıtladı.

Pakistan Başbakanı İmran Han "İsrail'i tanımamız için baskı yapan ülkeler var. Filistinlileri tatmin eden adil bir çözüm olmadıkça İsrail'i tanımak gibi bir düşüncem yok" çıkışı yaptı.

İmran Han, Azerbaycan’a desteğini tekrarlayarak “Örnek bir cesaret gösterdiler. Dağlık Karabağ konusunda herhangi bir ihtilaf yoktu. Tüm dünya Dağlık Karabağ'ın Azerbaycan'a ait olduğunu kabul ediyor. Onlar (Azeriler) kendi bölgelerine geri döndüler” dedi.

İmran Han, ABD başkanlığına gelmesi beklenen Joe Biden’ın Afganistan politikası konusunda, “Afganistan asıl mesele değil. Asıl mesele İsrail. Trump'ın İsrail politikalarını değiştirip değiştirmeyeceği. Biden'in İsrail, İran ve Keşmir politikasından emin değilim” diyerek ABD’ye güvensizliğini vurguladı.

Yunanistan’da yayın yapan Greek City Times, “Kuşkusuz, Türk diplomasisi Karabağ ihtilafından sonra daha da güçlendi. Er ya da geç Batı Trakya Türkleri gündeme gelecek, ön plana çıkarılacaktır. Ebedi düşmanımız olan Türklerin, tek taraflı eylemlerinin sonuçlarına hazırlıklı olmalıyız” diye yazdı.

KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Kapalı Maraş’ın kullanıma açılmasının ardından "Rum tutumu nedeniyle Kıbrıs'ta federal bir çözümün mümkün olmadığı son 43 yıldır yaşananlarla ortaya çıkmıştır. Artık egemen eşitliğe dayalı çözüm yani iki devletli çözüm masaya gelmelidir" çıkışı yaptı.

GKRY Dışişleri Bakanı Nikos Christodoulides de kendileri açısından başka bir korkuyu dile getirerek “Korkum şu ki eğer Kıbrıs sorununa 2023’e kadar bir çözüm bulunamazsa Türkiye, adanın kuzeyini zorla ilhak edebilir” dedi.

Dünyanın en büyük serbest ticaret anlaşması imzalandı. 15 ülkenin imzaladığı Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık (RCEP) anlaşması, küresel ekonomik çıktının yaklaşık üçte birini kapsıyor ve bölgenin ekonomik entegrasyonu için büyük bir adımı işaret ediyor. Dört gün süren ASEAN zirvesinin sonunda imzalanan RCEP, tarifeleri kademeli olarak düşürerek, korumacılığa karşı koymayı, yatırımı artırmayı ve bölge içinde malların daha serbest dolaşımına izin vermeyi hedefliyor. Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık, Çin, Japonya, Güney Kore, Avustralya, Yeni Zelanda, Brunei, Vietnam, Laos, Kamboçya, Tayland, Myanmar, Malezya, Singapur, Endonezya ve Filipinler’i içinde bulunduruyor. ABD ve AB bu yeni sistemden dışlanmış oluyor.

Danimarka'da bir haber ajansı Danimarka askeri gizli servisinin (FE) ABD'li NSA ile bazı Avrupa ülkelerini içeren bir kablolu (f/o)  dinleme operasyonuna karıştığını ayrıntıları ile ortaya çıkardı.

Fitneci devletler tarafından yıllardır karıştırılan Libya'da askeri heyetlerin imzaladığı ateşkes anlaşmasının ardından siyasi heyetler de seçim tarihi üzerinde anlaştı: 24 Aralık 2021'de parlamento ve başkanlık seçimleri yapılacak.

Libya milli petrol kurumu başkanı, ülkedeki Petrol tesislerinin yeni kurulacak bir güç tarafından korunacağını açıkladı.

Libya ordusu şart koşarek Wagner ve Cancavid Milislerinin geri çekilmelerini istedi.

Fransa’ya giden ABD Dışişleri Bakanı Pompeo, Dağlık Karabağ ve Doğu Akdeniz'deki gelişmelere işaret ederek, "Türkiye'nin son aylarda oldukça saldırgan tavır sergilediği hususunda Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile hem fikiriz" dedi. Türkiye'nin bu tutumunun, halkının çıkarına olmadığı konusunda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ikna edilmesi gerektiğini söyleyen Pompeo, “Bunun için Avrupa ve ABD'nin Ankara'ya karşı birlikte tavır alması gerekiyor. Türkiye’nin son zamanlarda attığı adımların çok agresif olduğu konusunda hemfikiriz. Bu adımlara Türkiye’nin Dağlık Karabağ’da Azerbaycan’a desteği, Libya’daki askeri adımları ve Akdeniz dahil. ABD yönetimi ve Avrupa, Türkiye tarafından Ortadoğu’da son birkaç ayda atılan adımlara karşı ortak çalışmalı. Türkiye’nin giderek artan askeri kabiliyetleri bir endişe kaynağı” diyerek Türkiye’ye karşı bir bakıma Haçlı ittifakı talep etti.

Bu konuşmaları yapmış olan ABD Dışişleri Bakanı Pompeo, Paris ziyaretinin ardından Türkiye’ye geldi. Ankara’da hiçbir bakan ve cumhurbaşkanı ona randevu vermedi. İstanbul’da Fener Patriği Bartalemeos ile görüşüp çaresiz evine döndü. Tek başına bu olay bile Türkiye karşısında ABD’nin ne durumda olduğunun çok çarpıcı bir fotoğrafı idi.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) artık yararlı çözüm üretemediğini dile getirerek kurdukları uluslararası sistemin çöktüğünü ifade etti. Fransız basınına verdiği demeçte Macron, uluslararası iş birliğine dair yapıların reforme edilerek modernleştirilmesi gerektiğini söyledi. Macron, bu yapıların son dönemde engellendiğini ve bu sebeple zayıflatıldıklarını belirtti. Macron, BMGK'nın yanı sıra Dünya Sağlık Örgütü'nü de aksayan uluslararası sistemlere örnek olarak gösterdi.

"Güçlü Avrupa" söylemini savunan Macron, daha önce de "NATO'nun beyin ölümü gerçekleşti" açıklamasıyla dikkatleri üzerine çekmişti.

Bağdat ve Erbil yönetimleri PKK'nın Sincar'daki varlığını sonlandıracak anlaşmayı uygulamaya koydu. Haçlı taşeronu terör örgütlerinin Irak’tan çıkarılması süreci başladı.

ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi terör destekçisi James Jeffrey, stratejik ortaklarını satarak yüzüstü bırakan şu açıklamayı yaptı: “PKK/YPG'ye Türkiye karşısında durma garantisi vermedik.”

Türk güvenlik kaynaklarının açıklamasına göre, TSK, Irak'ın kuzeyine son bir ayda gerçekleştirdiği operasyonlarda 82 teröristi etkisiz hale getirildi. Operasyonlar nedeniyle bölgede harekat imkanını tamamen kaybeden terör örgütünde çözülmeler hızlandı. Bu durum telsiz konuşmalarıyla da tespit edildi.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Musavi, ABD’ye göz kırpan bir mesajla “ABD Afganistan'ı sorumsuzca terk etmemeli” diyerek Afganistan’da kalmaya devam etmelerini talep etti ve açıklamada, (İran’a uygulanan) ambargoya rağmen, Afganistan işgali sırasında ABD’ye zorluk çıkarmadıkları” itirafında bulundu.

İsrail F35 savaş uçakları Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ile düzenledikleri tatbikat kapsamında 3 gün Kıbrıs üzerinde uçuş yaparak bir züğürt tesellisi olarak kendilerince mesaj verdiler.

ABD ordusunda, sadece bir günde yapılan Covid-19 testlerinde silahlı kuvvetlerinde 1.300'den fazla pozitif vaka tespit edildi. ABD Savunma Bakanlığı'nın, verilerine göre ordunun aktif üyeleri arasında 69.000'den fazla vaka tespit edilmiş oldu.

Sadece son birkaç gün içinde dünyada ve bölgemizde neler olduğunu özetle hatırlatarak egemen güçlerin nasıl perişan vaziyette olduklarını göstermeye çalıştık. Bütün bunlar “Süper güçlerin” ölümcül hasta olduklarını göstermiyor mu?

19 Kasım 2020

Alper TAN