Florida eyaletine bağlı Miami kentinde düzenlenen Gelecek Yatırım Girişimi Enstitüsü(FII) zirvesinde konuşan ABD'nin Ortadoğu temsilcisi Steven Witkoff, Trump'ın ABD'nin Gazze'yi ele geçirmesine ilişkin son açıklamalarının yanlış yorumlandığını, Trump'ın Gazze planının Filistinlileri zorla yerinden etmeyi amaçlamadığını savundu.
Bloomberg'in tahminine göre yönetimi altında 925 milyar dolarlık varlık bulunduran Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu (PIF) tarafından desteklenen konferansa katılan ABD başkanı Donald Trump, iş insanı Elon Musk, özel kalemi ve ulusal güvenlik danışmanının da aralarında bulunduğu dinleyicilere, "Bugün, Gelecek Yatırım Girişimi Enstitüsü'ne hitap eden ilk Amerikan başkanı olmak benim için muazzam bir onur" diye seslendi ve Kamu Yatırım Fonu (PIF) CEO’su Yasir El-Rumayyan, Suudi Maliye Bakanı ve Aramco Yönetim Kurulu Başkanı Muhammed bin Abdullah El-Cedan'ı ayrı ayrı selamladı. Üç günlük etkinliğe milyarderler, servet yöneticileri, CEO'lar ve risk sermayedarlarının yanı sıra Trump ailesine yakın bazı kişiler katılıyor.
Söz konusu Suudi Arabistan yıllık yatırım konferansı, petrol devinin ülke ekonomisini çeşitlendirmeyi hedefleyen ve kendisini küresel bir aktör olarak konumlandırmayı amaçlayan özel bir etkinlik olarak dikkat çekiyor. Trump, petrol zengini ülkeyi ABD'ye 1 trilyon dolar yatırım yapmaya davet etmişti.
Witkoff, medya Başkan Trump'ın sözlerini çarpıttı
ABD'nin Ortadoğu temsilcisi Steven Witkoff’un konferansta yaptığı konuşmasında, Donald Trump’ın Gazze Planına ilişkin açıklamaları öne çıktı. Witkoff, "Bu, bir tahliye planı dayattığımız anlamına gelmiyor." dedi.
Trump’un İsrail başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray’da yaptığı basın toplantısında açıkladığı Gazze Planı, ABD'nin Gazze'yi "ele geçirmesi" ve nüfusunu başka ülkelere yerleştirerek bölgeyi "Orta Doğu'nun Rivierası" haline getirme teklifi olarak görülmüştü. Bu fikir, etnik temizlik anlamına geldiğini söyleyen Arap dünyası ve diğer ülkeler tarafından şiddetle reddedildi.
Steven Witkoff’un konuşmasında, "Başkanın Gazze Şeridi hakkındaki açıklamalarının temel öncülü, neden son 48 yıldır işe yaramayan çözümleri deneyelim? Bu mantıklı değil." dedi ve İsrail ile Hamas arasındaki savaş nedeniyle Gazze Şeridi'nin büyük bir kısmının tahrip edildiğini, her yerde patlamamış mühimmatların olması nedeniyle sakinlerin geri dönmesinin zor olduğunu açıkladı.
Sözlerine "(Enkazın) muazzam bir bakımı ve yeniden inşa için hayal gücü ve harika bir kapsamlı plan gerekecek" diye devam etti ve "Başkan bundan bahsettiğinde, bu bir tahliye planı dayattığımız anlamına gelmiyor" diye açıkladı. Witkoff, "Bu, Başkan Trump'ın herkesin (mevcut) düşüncesini sarsmak ve Filistinli sakinler için en iyi çözümlerin ne olduğunu ve neyin ikna edici olduğunu düşünmek istediği anlamına geliyor" diye ekledi.
Witkoff'un katıldığı tartışma paneli başkanın damadı Jared Kushner tarafından düzenlendi. Hem Witkoff hem de Kushner, medyanın Başkan Trump'ın sözlerini çarpıttığını iddia ettiler.
Gazze Planının ilk versiyonu Kushner’e ait
Aslında söz konusu plan ilk defa geçen yıl Nisan ayında Kushner tarafından dile getirilmiş, Gazze'den yerinden edilmiş Filistinlileri geçici olarak İsrail'in Negev çölüne yerleştirmesi gerektiğini önermişti. Harvard Kennedy Okulu'nda 90 dakikalık bir panel konuşmasında, "Şu anda Negev'i açmanın, orada güvenli bir alan yaratmanın, sivilleri dışarı çıkarmanın ve sonra içeri girip işi bitirmenin doğru hareket olacağını düşünüyorum" demiş ve "Gazze'nin deniz kıyısındaki mülkünün insani krizi ele almak için çok değerli olabileceğini" sözlerine eklemişti.
Orta Doğu ülkelerinden yatırımlar alarak iş yapan Kushner'ın şirketi olan Affinity Partners, Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın gözetiminde olan fondan yaklaşık 2 milyar dolarlık yatırım almasıyla dikkat çekiyor. Kushner, iş ilişkileri dolayısıyla Suud etkisinde kalmak ve onlar tarafından yönlendirilmekle eleştiriliyor.
Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu’nun ABD’deki gücü
Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu (PIF), Suudi Arabistan’ın ABD’deki yumuşak gücü ve nüfuz aracı olarak görülüyor. 925 milyar dolarlık Suudi Kamu Yatırım Fonu CEO’su Yasir Al-Rumayyan başkan Trump’ın golf arkadaşı ve yakın çevresinden birisi.
2024 mali yılında 1,83 trilyon dolarlık bütçe açığı veren ABD, 36 trilyon dolar borcu ile iflasın eşiğinde bulunuyor. Yurt içinde harcamaları kısmak ve sıcak para bulmak zorunda olan Trump yönetimi bu sebeple Suudi Arabistan ile yakın ilişkiler geliştirirken bölge politikalarında Muhammed bin Salman’ın yönlendirmelerine açık hale gelmekle eleştiriliyor.
Bu bağlamda, Trump’ın ortaya attığı gerçek dışı Gazze planı, aslında Suudi Arabistan’ın desteklediği Arap planının önünü açma girişimi olarak görülüyor.
Hazırlayan: Sinan Tavukcu
Diğer İçerikler
