Filistin toprakları, yüzyıla yaklaşan ağır bir işgal, tehcir, tenkil sürecinin artık açık bir soykırıma evirilmiş olan belki de en kanlı, en yürek burkan günlerini yaşıyor. Gazze Şeridi’nde çoğu çocuk ve kadın olmak üzere kayıtlara geçmiş 40.000’i aşkın can kaybının yanı sıra, medeni bir yaşamın altyapısı olarak konut, ulaşım, su, sağlık ve eğitim gibi bütün hayati altyapılar hemen hemen tamamen tahrip edilmiştir. Batı Şeria’da devam eden saldırılar, gündelik yaşamın temeli olan güvenlik ve sürdürülebilirliği imkânsız hale getirmiştir. Gerek Gazze’de gerek Batı Şeria’da İsrail işgal rejiminin takip ettiği en temel politikalardan biri, Filistin toplumunun kayda değer yetişmiş insan varlığını hedef almaktır. Nitekim medeni bir yaşamın altyapısını oluşturacak olan hemen bütün kurumsal yapılar ve bu yapıların temel taşları olan yetişmiş-eğitimli insanlar, adeta bir sürek avıyla hedef alınmakta, kaçırılmakta ve öldürülmektedir.
Dr. Omar Ferwana, Gazze’nin ve Filistin’in yetiştirmiş olduğu ve İsrail’in katlettiği bu mümtaz şahsiyetlerden biriydi. Gazze'deki sağlık hizmetlerine ve eğitimine dikkate değer katkılarda bulunan iyi bir tıp doktoruydu. Hayatı, akademik başarıları, mesleki özverisi ve insani yardım faaliyetlerine derin bağlılığıyla hem Gazze’de hem de uluslararası camiada güzel izler bıraktı. Ne yazık ki, kendisi ve ailesinin hayatı, bir İsrail hava saldırısında sona erdi ve onu tanıyan, saygı duyan birçok kişinin kalbinde derin bir hüzün ve boşluk bıraktı.
7 Şubat 1956'da Gazze'nin Sabra Semti’nde doğan Dr. Omar Ferwana, küçük yaştan itibaren öğrenme tutkusuyla tebarüz etti. Dr. Ferwana'nın ailesi, kökleri yüzyıllar öncesine uzanan Gazzeli bir aileydi. Babası Saleh Ferwana, eserleri Dr. Ferwana'nın kültürel kimlik duygusuna ve toplumuna olan bağlılığına ilham veren bir Filistinli şairdi. Eğitimine, kendisi gibi Gazzeli olan hemşerisi İmam Şafii’nin adını taşıyan okulda başladı, daha sonra parlak ve önde gelen öğrencilerinden olacağı El-Zeytun ve Filistin okullarında devam etti. 1974 yılında yüksek bir başarıyla Kahire Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne girdi ve 1982 yılında onur derecesiyle mezun oldu. Dr. Ferwana, tıpta ilerleme isteğiyle, Birleşik Krallık, Leeds Üniversitesi’nde fizyoloji alanında doktora derecesi aldı. Sonrasında androloji ve infertilite alanında eğitim almak için Avustralya'ya gitti ve döndüğünde Gazze'de bu alandaki tek uzman oldu. Bu uzmanlık, hem Gazze/Filistin tıp camiasına kayda değer akademik katkı hem de topluma benzersiz ve temel tıbbi hizmetler sunmasını sağladı.
Gazze İslam Üniversitesi'nde Tıp Fakültesi'nin dekanlığını da yapan Dr. Ferwana'nın Gazze'deki sağlık hizmetlerine katkısı kapsamlıydı. Hasta Dostları Derneği ve Genel Hizmet Hastanesi de dahil olmak üzere birçok önemli tıbbi kurumun kurulmasında öncü bir rol oynadı. Vizyonu ve liderliği, Gazze'deki sağlık hizmetleri altyapısının ve hizmetlerinin geliştirilmesinde etkili oldu ve daha fazla insanın kaliteli tıbbi bakıma erişimini sağladı.
Klinik çalışmalarının yanı sıra Dr. Ferwana tıp eğitimine de derinden bağlıydı. Gazze İslam Üniversitesi'nde Tıp Fakültesi'nin kurulmasının arkasındaki itici güçtü. Dr. Mufid Al-Mukhallati ile birlikte yaptığı çalışmalar, o zamandan beri çok sayıda doktor yetiştiren kapsamlı bir tıp programının oluşturulmasına zemin hazırladı. Tıp Fakültesi Dekanı olarak Dr. Ferwana, öğrencilerine olan bağlılığı ve öğretme tutkusuyla tanınıyordu. Bu tutkusu, öğrencilerinin hayatında kalıcı bir etki bıraktı.
Dr. Ferwana, doktor ve öğretici kimliğinin yanı sıra, insani yardım alanında da dikkate değer çalışmalar yapmış, topluma karşı sorumluluk duyguları yüksek bir şahsiyetti. Aralık 1992'de Güney Lübnan'daki Mercid'ül Zuhur'a sürgün edilen Filistinliler arasındaydı. Zorlu koşullara rağmen Dr. Ferwana, sürgün kampındaki tıbbi komitenin sorumluluğunu üstlendi. Hem sürgün edilenler hem de yerel sakinler için tıbbi bakım sağlayan, ameliyatlar gerçekleştiren ve çeşitli rahatsızlıkları tedavi eden bir klinik kurdu. Bu dönemdeki çabaları, zorluklarla karşı karşıya kalsa bile başkalarına yardım etme konusundaki sarsılmaz bağlılığını gösterdi.
Dr. Omar Ferwana sadece kendisini mesleğine adamış bir profesyonel değil, aynı zamanda sevgi dolu bir aile babasıydı. Evliydi, çocukları ve torunları vardı. 2021 yılında Dr. Ferwana, "Biyografi ve Yolculuk” adıyla kendi biyografisini yayınladı ve burada yaşam deneyimlerini, yaşadığı zorlukları ve çalışmalarını ayrıntılı olarak anlattı. Kitapta, kişisel ve profesyonel yolculuğunu kapsamlı bir bakış açısıyla, kendini adamış bir hekim ve liderin hayatına dair iç görülerini aktardı okura.
Dr. Omar Ferwana’nın babası Saleh Ferwana’nın bir şiiri:
‘Ey Gazze!
Ey şanın, şerefin mağrur yoldaşı,
Ey yoksulların başkenti,
Ey düşmanların kahrı,
Ey Nakbe’nin yükünü taşıyanların sığınağı,
Ki onlar dönüşün kaldırımlarında dururlar,
Zaman yoruldu,
Gözler yoruldu ufka bakmaktan ama onlar yorulmadı,
Sevgiliden umut kesmeyen aşıklar gibi inançla bekliyorlar.
Ey düşmüşe açılan kucak, evrenin incisi,
Ey gaspçının göğsündeki kanlı mızrak,
Sakin olunca sen bir güvercin gibisin,
Kızınca Hittin Savaşı,
Acılara sabretmek kaderin senin,
Ve Hülagu’ya karşı dikilmek cesaretle.
Ey doğanın kızı, Tertemiz Meryem,
Onur dolu tarihin ta kendisi,
Her şey geçecek, her şey,
Ve her şeyin yıkıntıları üzerinde, sen kalacaksın.’
2023 yılında, katledilmeden bir süre önce Dr. Ferwana, "Hayat Senaryosu- İnsanlık ve Evrende Bilimsel Bir Yolculuk” isimli bir başka önemli kitap yazdı. Bu kitapta, yaşamın bilimsel ve felsefi yönlerini araştırarak bilim ile inanç arasındaki boşluğa dikkat çeken Dr. Farwana şöyle yazıyor: "Bu kitap, insan ve kozmos arasındaki karmaşık ilişkiyi ortaya koyan bilimsel bir yolculuğu paylaşma girişimimdir. Bu kitap aracılığıyla, okuyucuya bir hayret ve aydınlanma duygusu getirmeyi, güneşin, ayın, yıldızların ve insanın varoluşunun derinliklerinin gizemlerini keşfetmeyi umuyorum. Bu yolculuk sadece bir anlatı değil, aynı zamanda bilim ve maneviyat arasındaki boşluğu kapatmaya matuf bir bilgi ve anlayış arayışıdır."
15 Ekim 2023 tarihinde Gazze İslam Üniversitesi Tıp Fakültesi Eski Dekanı Prof. Dr. Omar Ferwana, kızı aile hekimi Dr. Aya Ferwana, karısı çocukları ve torunları ile birlikte Gazze’de, Tel el-Hawa’daki evine İsrail'in yaptığı bir saldırı sonucu vefat ettiğini öğrenmiştim. Değerli bir bilim insanı, hoca, etrafını ışıtan iyi bir insan olan Prof. Dr. Omar Ferwana ile Gazze’de tıp eğitimini daha ileriye götürmek amacıyla, 3 Eylül 2014 tarihinde iş birliği anlaşması yapmıştık. Gazze’de sağlık sistemin iyileştirilmesi için büyük bir çaba içeresindeydi.
Dr. Omar Ferwana nin katledilmesi yalnızca kendini adamış bir doktorun hayatını kaybetmesine neden olmadı, aynı zamanda Gazze'deki tıp ve eğitim camiasına da büyük bir darbe vurdu. Dr. Ferwana ve ailesinin kaybı, onu tanıyan ve ona saygı duyanların kalplerinde yeri doldurulamaz bir boşluk bıraktı.
Dr. Omar Ferwana'nın topluma mirası mükemmellik, özveri ve insani yardımdır. Tıp bilimine, eğitime ve insani yardım çabalarına yaptığı katkılar, Gazze ve Filistin halkında silinmez bir iz bıraktı. Yorulmak bilmeyen çalışma azmi, şefkatli ruhu ve birçok kişinin hayatı üzerindeki derin etkisiyle hatırlanıyor.
Dr. Omar Ferwana'nın hayatı ve kariyeri, olağanüstü başarıları ve başkalarının hayatlarını iyileştirmeye sarsılmaz bağlılığıyla damgalanmıştır. Sağlık ve eğitim alanındaki çalışmaları Gazze toplumu üzerinde kalıcı bir etki oluşturmuş ve mirası gelecek nesillere ilham vermeye devam edecektir. Dr. Ferwana'yı anarken, ailesine, arkadaşlarına ve meslektaşlarına başsağlığı diliyor, tıp ve insanlığa yaptığı katkıların unutulmamasını umuyoruz.
İntern Dr. Mohammad Al-Hajjar ve Gazeteci-Yazar Mustafa Ekici’ye katkılarından dolayı teşekkür ederim.
Kaynaklar:
Instagram @braveheartmedicsofpalestine. 2023. Erişim adresi: https://www.instagram.com/p/CzPDOFyCtYt/. Erişim tarihi: Ağustos 2024.
Instagram: @braveheartmedicsofpalestine. 2024. Erişim adresi: https://www.instagram.com/p/C1pEOdgim9p/. Erişim tarihi: Ağustos 2024.
Sevgili Gazze, Beyan Yayınları, 2024.
*Prof. Dr. Orhan Alimoğlu
İstanbul Medeniyet Üniversitesi
