Birleşmiş Milletlerin Afganistan Toplantısı Taliban’ın Katılımıyla 30 Haziran’da Başlayacak
Taliban’ın Afganistan’da iktidara gelmesinden üç yıl geçse de uluslararası arenada meşruiyet sorunu hala devam etmektedir. Bu konuda Taliban, iktidarı ele geçirdiği ilk günden bu yana gerek Afganistan’ın komşuları gerekse bölgesel ve küresel güçlerle diplomatik olarak temaslarda bulunmuş olmasına rağmen Taliban’ı tanımak için sunulan koşullar gerçekleşmemiştir.
Taliban’ın iktidara gelişinden sonra ülke genelinde güvenlik ve istikrarın sağlanması Taliban’ın en önemli başarısı olarak gözükürken, Türkiye dâhil birçok ülkenin Taliban’dan istediği kadın ve kızların okullara, üniversiteleri gitmeleri, Afganistan’da yaşayan tüm etnik grupları kapsayıcı bir hükümetin kurulması konularında başarısız kalmıştır.
Bu süreç içeresinde Taliban ile daha yakından diyalog kurabilmek adına yurt dışında BM başta olmak üzere farklı kurumların ve ülkelerin öncülüğünde toplantılar düzenlenmiştir. Bu kapsamda daha önce Mayıs 2023 ve Şubat 2024’te BM tarafından Doha’da Afganistan konulu toplantılar yapılmıştır. Afganistan temsilcileri ilk toplantıya davet edilmemiş, ikinci toplantıya ise davet edildiği halde katılmamıştı.
Son iki toplantı, Taliban’ın katılımı olmadan muhalif siyasi gruplar, kadınlar ve aynı zamanda farklı ülkelerinin temsilcilerin katılımıyla gerçekleştirilmiş fakat beklenen sonuçları vermemiştir.
Afganistan İslam Emirliği Sözcüsü Zebihullah Mücahid, bu toplantı sonrası yaptığı açıklamada Birleşmiş Milletler'in taleplerini yerine getirmesi halinde gelecek toplantılara katılacaklarını açıklamıştı. 30 Haziran-1 Temmuz tarihlerinde bu toplantıların devamı olarak Doha’da yapılacak toplantıya bu kez Taliban da katılacak.
Peki, üçüncü Doha toplantısında kimler katılacak ve toplantıdan beklenen sonuçlar nelerdir?
BM Sözcüsü Stephane Dujarric, 25 Haziran’da düzenlediği basın toplantısında, toplantıya, BM Siyasi ve Barış İnşası İşlerinden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Rosemary DiCarlo'nun başkanlık yapacağını ve "Toplantıda, Afganistan'a yönelik uluslararası angajmanın nasıl daha koordineli ve uyumlu hale getirileceği ele alınacak." bilgisini paylaştı.
Dujarric, son 2 toplantının Mayıs 2023 ve Şubat 2024'te gerçekleştirildiğini anımsatarak, toplantıya aynı zamanda ülkelerin özel temsilcileri ve Afgan yetkililerin katılacağını dile getirdi.
DiCarlo'nun mesajını da aktaran Dujarric, "Bu bir süreç. Nihai hedef, Afganistan'ın, komşularıyla ve uluslararası topluma entegre şekilde barış içinde yaşamasını, insan hakları dahil uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmesini sağlamak." Sözleriyle toplantının amacını açıkladı.
Taliban Dışişleri Bakanlığı yayımladığı açıklamada, İçişleri, Sanayi ve Ticaret, Dışişleri bakanlıkları temsilcilerinin, Afganistan Merkez Bankası'nın ve Katar'daki Taliban Siyasi Ofisi başkanının Üçüncü Doha Toplantısına katılacaklarını bildirdi.
Yayına Hazırlayan: Abdulsatar Kawa