Çin'de artan işsizlik, milyonlarca üniversite mezununu zorlu bir sürece sürüklüyor. Bazıları düşük ücretli işleri kabul etmek veya hatta ebeveynlerinin emekli maaşlarıyla geçinmek zorunda kalıyor. Bu durum, "çürük çocuklardan" oluşan yeni bir işçi sınıfının oluşmasına yol açıyor.
Bu ifade, bu yıl sosyal medyada çokça kullanılan bir terim haline geldi ve 2021'den bu yana Çin ekonomisini etkileyen on milyonlarca tamamlanmamış ev için kullanılan "çürük binalar" sloganına benziyor.
Bu yıl rekor sayıda üniversite mezunu, COVID-19'un neden olduğu aksaklıklar ve ülkenin finans, teknoloji ve eğitim sektörlerine yönelik düzenleyici baskılar nedeniyle durgunluk yaşayan işgücü piyasasında iş arıyor.
16 ila 24 yaş aralığındaki yaklaşık 100 milyon Çinli gencin işsizlik oranı geçen yılın nisan ayında ilk kez %20'nin üzerine çıktı. Haziran 2023'te tüm zamanların en yüksek seviyesi olan %21,3'e ulaştığında, yetkililer sayıların nasıl derlendiğini yeniden değerlendirmek için veri serisini aniden askıya aldı.
Bir yıl sonra bile genç işsizliği sorun olmaya devam ediyor. Yeniden yapılandırılan işsizlik oranı, Temmuz ayında 11,79 milyon üniversite öğrencisinin hala emlak kriziyle boğuştuğu bir ekonomide bu yaz mezun olmasıyla 2024'ün en yüksek seviyesi olan %17,1'e yükseldi.
Başkan Xi Jinping, gençler için iş bulmanın en önemli öncelik olmaya devam ettiğini defalarca vurguladı. Hükümet, iş fuarları gibi gençlerin potansiyel işverenlere erişmesi için daha fazla kanal çağrısında bulundu ve işe alımları artırmaya yardımcı olmak için destekleyici iş politikaları başlattı.
Michigan Üniversitesi'nde sosyoloji yardımcı doçenti olan Yun Zhou, "Çoğu Çinli üniversite mezunu için daha iyi iş imkânları, sosyal hayatta yükselme, daha parlak bir yaşam beklentisi gibi bir zamanlar üniversite diplomasının vaat ettiği şeyler giderek daha ulaşılmaz hale geldi" dedi.
Bazı işsiz gençler, anne babalarının emeklilik maaşlarına ve birikimlerine güvenerek "tam zamanlı çocuk" olmak için memleketlerine döndüler.
Lisansüstü derecesi olanlar bile bundan muaf değil.
Çin'in aşırı rekabetçi akademik basamaklarında yıllarca tırmanan çürük çocuklar, niteliklerinin karamsar bir ekonomide iş bulmalarına yardımcı olmadığını keşfediyorlar.
Ya en yüksek maaşlı işlere olan beklentilerini azaltıyorlar ya da geçinmek için herhangi bir iş buluyorlar. Bazıları da suça yöneldi.
Zephyr Cao, geçen yıl Pekin'deki saygın Çin Dışişleri Üniversitesi'nden yüksek lisans derecesi aldı.
Şu anda 27 yaşında olan ve memleketi Hebei'ye geri dönen Cao, beklediğinden düşük ücretler nedeniyle eğitiminin değerini sorgulamaya başlayınca tam zamanlı iş aramayı bıraktı.
"Lisans eğitimimden sonra üç veya dört yıl çalışsaydım, muhtemelen şu anda yüksek lisans derecesiyle aldığım maaşa yakın bir maaş alırdım" dedi.
Cao, birkaç yıl içinde geleceğinin iyileşeceği umuduyla doktora yapmayı düşündüğünü söyledi.
Hubei Çin Tıbbı Üniversitesi'nden yeni mezun olan Amada Chen, bir devlet kuruluşundaki satış işinden bir ay sonra geçen hafta istifa etti.
Kararını toksik iş kültürüne ve patronunun gerçekçi olmayan beklentilerine bağladı. Denetimli serbestliğinin ilk 15 günü boyunca, günde 12 saat çalışmak zorunda olmasına rağmen günde sadece 60 yuan (8,40 $) alıyordu.
"Bir hafta boyunca her gün ağladım" dedi.
Ancak 130'dan fazla iş başvurusu mektubunun ardından kendisine çoğunlukla satış veya e-ticaretle ilgili pozisyonlar teklif edildi.
Chen, kariyer yolunu tamamen yeniden gözden geçirdiğini ve modelliğe yönelebileceğini söyledi.
Üniversite mezunları arasında işsizlik ilk kez görülen bir durum değil.
Çin, hızla büyüyen ekonomisini canlandırmak için daha iyi eğitimli bir iş gücü yetiştirmek amacıyla 1999 yılında üniversitelerin kayıt kapasitesini önemli ölçüde artırdı.
Ancak mezunların arzı iş olanaklarını aşmaya devam etti ve yetkililer 2007 yılında iş olanakları konusunda endişelerini dile getirdiler. Bu sorun, derece sahibi daha fazla gencin pazara girmesiyle azaldı ama asla tamamen ortadan kalkmadı.
Bir öğrencinin bölümü piyasa ihtiyaçlarıyla uyumlu olduğunda bile durum belirsizdir.
Shou Chen, bu yıl Pekin Posta ve Telekomünikasyon Üniversitesi'nde yapay zeka alanında üçüncü yılını tamamladı.
Ancak bir düzineden fazla başvuruya rağmen henüz staj fırsatı yakalayamadı ve iş piyasası konusunda karamsarlığını sürdürüyor.
"Daha da kötü olabilir," dedi. "Sonuçta, (bu alanda) daha fazla insan olacak."
Çin Eğitim Bakanlığı'na bağlı bir dergi olan China Higher Education Research tarafından Haziran ayında yayımlanan bir çalışmaya göre, 2024'ten 2037'ye kadar yüksek öğrenim gören öğrenci sayısının talebi aşacağı öngörülüyor. Daha sonra, düşen doğurganlık oranlarının etkisiyle bu fark keskin bir şekilde daralacak.
Yeni üniversite mezunlarının 2034'te yaklaşık 18 milyon ile zirveye ulaşması bekleniyor.
Kaynak: thejapantimes