SDAV Başkanı Sinan Tavukcu’nun Yeni Şafak gazetesinde yayınlanan yorumunda Afganistan’la ilgili güncel ve muhtemel gelişmelere dikkat çekildi.
Gazeteci Mahmut Osmanoğlu’nun hazırladığı haberde şu ifadelere yer verildi:
“Stratejik Düşünce ve Araştırma Vakfı (SDAV) Başkanı Sinan Tavukcu: ABD, 31 Ağustos 2021'de Afganistan’dan çekildi. 20 yıllık işgal dönemi sona erdi ve Taliban yönetime geldi. Ancak hiçbir ülke tarafından resmen tanınmadı. Yine de Taliban yetkilileri çeşitli bölgesel toplantılara katılıyor, çeşitli ülkelerle iş birliği ve ortaklık anlaşmaları yapıyor, hatta elçilikler açılıyor. Taliban ile diyaloğunu derinleştiren ülkeler arasında öne çıkanlar ise Özbekistan, Pakistan, Rusya ve Çin. Taliban yönetiminin tüm etnik grupların temsilcilerini içeren kapsayıcı bir hükümet oluşturmaması, insan hakları özellikle de kadın hakları alanında verdiği sözleri yerine getirmemesi entegrasyon önündeki en büyük engel olarak görülüyor. Katar’ın ev sahipliğinde gerçekleştirilen BM’nin “Afganistan” konulu toplantılarının 3’üncüsü 30 Haziran-1 Temmuz 2024’de gerçekleştirildi. Taliban yaklaşık 30 ülkeden heyetle bir araya geldi.
Taliban ile Diyolog Yaklaşımları
Bölge ülkeleri başta bir kısım devletler mevcut yönetimi, Afganistan’ın yeni realitesi olarak kabul etmiş durumdadırlar. Avrupa ülkelerinin bir kısmı Taliban’a karşı koordinasyon içerisinde hareket ederek uluslararası kolektif bir tutum takınılması gerektiği ve her türlü karşı hareketinin desteklenmesi gerektiği görüşündedir. Ancak, “Afganistan” konulu toplantıdan sonra Taliban’ın devrilmesi gerektiğini savunan ittifakta çözülme olduğu görülüyor. Batı medyasındaki analizlerde, olağan şartlarda kısa ve orta vadede Afganistan’da Taliban yönetimine alternatif bir oluşum görünmediği, muhalefetin yeterince güçlü olmadığı, Taliban yönetimi ile diyalog kurularak dönüşüm sağlanmasının daha gerçekçi olacağı yönünde görüşler ortaya çıktı.
Gelinen noktada hem iç muhalefetin gücü hem de bölgesel ve küresel dış dinamikler Afganistan’da Taliban yönetiminin zor kullanılarak değiştirilmesinin güç olduğunu gösterdi. Kadın haklarına ve genelde insan haklarına saygılı ve duyarlı, bütün kesimlerin olabildiğince temsil edildiği, etnisiteye dayanmayan bir yönetim Afganistan’ın en temel ihtiyacıdır. Bütün Afganistan halkının bağlılık duyacağı, bir devlet yönetimine ihtiyaç duyduğu açıktır.
Öte yandan dünya büyük bir değişim içerisindedir. Hızla çok kutuplu bir dünya ortaya çıkmakta ve Asya ülkeleri yeni dönemin en önemli aktörleri olacak görünmektedir. ABD hegemonyasına dayalı tek kutuplu dünya düzeninin inşa ettiği bütün ittifaklar dağılacak, yeni birliktelikler oluşacaktır. Asya’nın kalbi Afganistan’ın, yüzyılda bir gelen bu dönemi, enerjisini içerideki kavgalarla tüketmeden, tüm toplumu kucaklamayı başararak, en iyi şekilde değerlendirmesi gerekmektedir.
Diğer İçerikler
