Beyaz Saray’daki ilk döneminde Avrupa ülkelerinin NATO’da yeteri kadar savunma harcaması yapmadığı yönündeki çıkışı ve ABD’nin para ödemeyenlerin yardımına koşmayacağı yönündeki açıklamalarıyla ABD-Avrupa ilişkilerinde arızalar çıkaran Donald Trump, daha ikinci dönemine başlamadan dile getirdiği Grönland’ı ABD’ye bağlama planıyla Transatlantik ilişkilerde çatırdamaya neden oldu.
Danimarka’ya bağlı özerk adanın ABD’nin ulusal güvenliği için önemli olduğunu söyleyerek ABD’ye bağlamak isteyen Trump, Avrupa başkentlerini zor durumda bıraktı. Son olarak ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, konunun kendileri için “şaka olmadığını” dile getirirken, soruna hem NATO hem de Avrupa Birliği çatısı altında çözüm arayışları hızlandırdı.
ABD’li bakan Rubio, önceki akşam The Megyn Kelly Show’daki konuşmasında Trump’ın Ada’yı satın alma konusunda kararlı olduğunu ve bunun için gerekirse asker kullanabileceği senaryoyu da göz ardı etmediğini söyledi. “Bu bir şaka değil” ifadesini kullanan Rubio, “Grönland’ın ABD topraklarına katılması ulusal çıkarlarımızla ilgili bir konu ve bir an önce çözüme ulaşması gerekiyor” diye konuştu. Kuzey Kutbu’nun yakın zamanda nakliye yolları için önem arz eden bir konuma ulaşacağını söyleyen Rubio, “Çin’in bu bölgedeki varlığını arttırma” riskine karşı ABD’nin harekete geçmesi gerektiğini kaydetti. ABD’li Bakan Rubio’ya yanıt veren Danimarka Dışişleri Bakanı Lars Lokke Rasmussen, DR kamu yayıncısına yaptığı açıklamada “Grönland, ABD’nin mülkü olmamalı dediğimizde biz de şaka yapmıyoruz” dedi.
Washington’ın Grönland konusundaki ısrarcı tavrı Danimarka’da endişe yaratırken, Avrupa başkentlerinde de koridorları hareketlendirdi. Geçen hafta Trump ile 45 dakika boyunca telefonda Grönland’ı tartıştığı belirtilen Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen önce geçen hafta sonu kuzey ülkelerinin liderleriyle buluştu, sonra Berlin, Brüksel ve Paris’e ziyaret gerçekleştirdi. Frederiksen destek bulduğunu söylese de Fransız ve Alman liderler, ABD’yi hedef alan açıklamalardan kaçındı. Politico’nun Avrupa edisyonuna konuşan diplomatik kaynaklar, Grönland ve Trump-AB ilişkilerine pazartesi günü yapılacak AB liderler zirvesinde özel bir yer ayrılacağını aktardı.
Öte yandan Alman haber ajansı DPA, Grönland krizine NATO içinden bir alternatif çözüm geliştirilmeye çalışıldığını yazdı. DPA’nın haberine göre, Washington’ın Kuzey Kutup Bölgesi’ndeki güvenlik endişelerini giderecek şekilde, Grönland üzerindeki NATO askeri varlığının dikkate değer ölçüde arttırılması ve ABD’nin de buradaki misyona katılması yönünde bir plan hazırlanıyor. AB üyesi olmayan Grönland, NATO kapsamında yer alıyor.
