9 Haziran’daki Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinde aşırı sağcı Ulusal Birlik Partisi (RN), yüzde 31,4 oy alarak en yakın rakibi olan Emmanuel Macron’un partisi Rönesans’ı ikiye katlamıştı. Seçim mağlubiyeti üzerine Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, aynı gece Meclis’i feshederek ilk turu 30 Haziran, ikinci turu 7 Temmuz’da gerçekleştirmek üzere erken seçim kararı almıştı.
Seçimden önce partiler arasında ittifaklar oluştu. Son genel seçimlerde ittifak kuramayan solcu partiler, bu seçimde aşırı sağa karşı kısa bir sürede “Yeni Halk Cephesi İttifakı” adı altında bir araya geldi ve tek aday çıkaracaklarını kamuoyuna duyurdu. Yeni Halk Cephesi İttifakı'nda, Sosyalist Parti (PS), Boyun Eğmeyen Fransa (LFI), Fransa Komünist Partisi (PCF) ve çevreci parti Yeşiller (EELV) yer aldı.
Aşırı sağcı RN ise merkez sağdaki Cumhuriyetçiler (LR) Partisinin lideri Eric Ciotti ve bazı LR üyeleri ile ittifak yaptı.
Halihazırdaki iktidar partisi Rönesans ve ortakları, Ufuklar Partisi ile MoDem de “Cumhuriyetçiler İçin Hep Birlikte İttifakı’nı” oluşturdu.
Seçimden önce Emmanuel Macron’un 30 Haziran'da yapılacak ilk tur seçimini radikal sağ ya da solun kazanması halinde Fransa’da "iç savaş" çıkabileceği ihtimalinden bahsetmesi dikkatleri çekti.
49 milyonu aşkın seçmen Fransa’da, Ulusal Meclis'te görev yapacak 577 milletvekilini belirleyecek seçimlerin ilk turu için 12 Haziran Pazar günü sandık başına gitti.
Seçimde İlk Tur Sonuçları
Seçim aşağıdaki şekilde sonuçlandı.
-Ulusal Birlik: %33,15
-Yeni Halk Cephesi: %28
-Fransa Cumhurbaşkanı Macron'un merkezci Ensemble ittifakı: %20
-Cumhuriyetçiler: %6,6
Seçim sonuçları Marine Le Pen ve Jordan Bardella liderliğindeki aşırı sağcı ittifakın net galibiyetini gösteriyor.
Seçimde parti ve ittifakların kazanmak için yarıştığı Temsilciler Meclisindeki 577 sandalyeden 76'sı ilk turda sahiplerini buldu. Kalan 501 sandalyenin kazananları, 7 Temmuz'da düzenlenecek ikinci turda belli olacak.
2022'de düzenlenen önceki genel seçime göre aşırı sağın oyu 14 puan ve sol ittifakın oyu 2 puan arttı. Oy kaybı Macron ittifakında 6 puan ve Cumhuriyetçilerde 4 puan olarak kaydedildi.
İlk turda seçim bölgelerinde yüzde 50 oy oranına ulaşarak belirlenen 76 milletvekilinden 38'inin aşırı sağ, 32'sinin sol ittifak, 2'sinin Macron ittifakı ve kalan 3'ünün merkez sağdaki Cumhuriyetçiler ve diğer sağ partilere ait olduğu açıklandı.
Kalan 501 seçim bölgesinde düzenlenecek ikinci turda, ilk turda minimum yüzde 12,5 oy oranına sahip adaylar yarışabilecek ve en çok oyu alan aday milletvekili seçilecek.
İkinci Turda Ne Bekleniyor?
Seçim sonuçları belli olur olmaz Merkez ve sol partilerden “ikinci turda aşırı sağa karşı iş birliği” sinyalleri verildi.
Macron'un Rönesans Partisi, Ulusal Birlik'i engellemek için adaylarını geri çekme sözü verdi. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un partisinin de içinde yer aldığı merkezci koalisyon Ensemble yaptığı açıklamada seçimi üçüncü sırada bitiren adayları geri çekeceklerini ve "Cumhuriyetin değerlerini" savunan adayları destekleyeceklerini duyurdu. Partiden yapılan açıklamada "Rönesans'ın pozisyonu her zaman aşırı sağa karşı bir siper olmaktır. 7 Temmuz'da Fransa'yı seçelim" denildi.
2 Temmuz’da, Marine Le Pen’in kazanmasını engellemek için Cumhurbaşkanı Macron’un Ensemble ittifakından 79, sol partilerden ise 128 milletvekili adayı çekilme kararı aldı.
Seçim sonuçları ve Macron’un durumu
Yapılan erken seçimlerin parlamento seçimleri olması dolayısıyla yeni bir cumhurbaşkanı seçilmesi durumu mevzubahis değil.
Kazanan ittifakın hangi taraftan olduğu fark etmeksizin Macron, cumhurbaşkanlığı görevine devam edecek.
Sandıktan Macron ittifakı dışında bir ittifak çıkarsa Macron, seçimi kazanan partiden bir başbakan atamak durumunda kalacak. Bu durum Macron’un cumhurbaşkanı olarak kendi partisinden farklı politikalar izleyen bir başbakanla çalışması anlamına gelen “kohabitasyona (Fransa Cumhuriyeti'nde Cumhurbaşkanının ve Başbakanın birbirinden farklı siyasi gruplara ait oldukları dönemi tanımlar.)” sebep olacak.
Cumhurbaşkanı Macron’un diplomatik alandaki yetkisi daha kısıtlı olduğu için hükümetin aldığı bazı kararlar Macron’un politikalarıyla çelişebilecek.
Yayına hazırlayan: Esin Çoştu
Diğer İçerikler
