İngiltere ile AB Brexit sonrasında ilişkileri belirleyecek metinde anlaştı
AJANSLAR
Brüksel temaslarının ardından Londra'ya dönen İngiltere Başbakanı May, Avam Kamarası'nda yaptığı konuşmada, 'siyasi deklarasyon' olarak da anılan anlaşmayla ilgili İngiliz milletvekillerini bilgilendirdi.
Muhalefetin sert eleştirilerine neden olan Theresa May, konuşması sırasında 26 sayfadan oluşan anlaşma kapsamında Brexit sonrasında Birleşik Krallık-AB serbest ticaret bölgesi kurulması konusunda Brüksel ile mutabakata vardıklarını belirtti.
İngiliz Başbakan ayrıca, anlaşmanın İngiltere'nin nisan 2019'dan itibaren diğer AB üyesi ülkelerle bağımsız ticaret anlaşmaları yapmasına olanak sağlayacağını da dile getirdi.
Konuşmasında Brüksel - Londra hattında üzerinde anlaşmaya varılamayan sorunlu maddelerden biri olarak görülen 'Avrupa Adalet Divanı'nın rolü'ne de değinen May, olası anlaşmazlıklarda nihai karar mercisinin AB'nin en yüksek mahkemesinin olabileceğine işaret etti.
Ancak bu durumun Brexit savunucularının tepkisini çekeceği belirtiliyor.
Yine İngiltere Başbakanı, Brexit süreci tamamlanana kadar AB ve İngiltere vatandaşlarının karşılıklı serbest dolaşım hakkına sahip olacağını kaydetti.
Muhalefet: Anlaşma Muhafazakar Parti'nin başarısızlığı
İşçi Partisi Genel Başkanı Jeremy Corbyn ise May'in iki taraf için de 'iyi' olduğunu öne sürdüğü taslak anlaşmayı 'saçma sapan' olarak nitelendirdi.
Corbyn, "Bu 26 sayfa, Muhafazakarların Brexit müzakerelerini yüzlerine gözlerine bulaştırmış olduklarının ve başarısızlıklarının net bir kanıtıdır. İlave 19 sayfa daha var ama bizim açımızdan değişen hiçbir şey yok." sözleri ile taslak metne sert tepki verdi.
Brexit gündemi ile Pazar günü düzenlenecek AB liderler Zirvesi öncesi üzerinde mutabakata varılan taslak anlaşmayı 'dünyanın en kötüsü' diye yorumlayan Corbyn ayrıca, geleceğe dair kesinlik arz eden hiçbir maddenin bulunmadığını da sözlerine ekledi.
Anlaşmayı 'acınacak halde' ve 'çok zayıf' bulduklarını belirten Liberal Demokrat Parti Genel Başkanı Vince Cable da söz konusu mutabakatın 'anlaşmaya varmak için yapılan bir anlaşma' olduğunu kaydetti.
Diğer muhalefet partileri de geçiş süreci sonrasında Birleşik Krallık ile AB arasında herhangi bir ticaret anlaşmasının olup olmayacağının belli dahi olmadığını dile getirdi.
Theresa May: Anlaşmayı inceleme sırası 27 AB üyesi ülkesinin liderinde
Başbakanlık ofisi "10 Numara" önünde basına açıklamalarda bulunan May, Brüksel'de AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker ile verimli ve detaylı bir görüşme gerçekleştirdiğini, görüşmede İngiltere'nin ortak siyasi deklarasyondan beklentilerini ilettiğini anlattı.
Müzakere ekiplerinin gece boyunca çalışarak bir metin üzerinde anlaştıklarını ifade eden May, kendisinin de bu gelişmelerle ilgili olarak kabinesini bilgilendirdiğini kaydetti.
May, "Vardığımız anlaşma İngiltere ile AB Komisyonu arasındadır. Şimdi anlaşmayı inceleme sırası diğer 27 AB üyesi ülkenin liderinde." diye konuştu.
Brexit anlaşmasının 25 Kasım'da özel AB zirvesinde ele alınacağını dile getiren May, kendisinin de bir gün öncesinde Brüksel'e giderek metne son şeklinin verilmesine yönelik çalışacağının altını çizdi.
Anlaşmayla ilgili olarak çarşamba günü İspanyol mevkidaşı Pedro Sanchez ile görüştüğünü vurgulayan May, "Pazar günü Cebelitarık dahil olmak üzere bütün İngiltere için yararlı bir anlaşmaya varabileceğimizden eminim." ifadesini kullandı.
"Siyasi deklarasyon AB liderlerine gönderildi"
AB Konsey Başkanı Donald Tusk, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "AB ve İngiltere arasında gelecekteki ilişkileri düzenleyen siyasi deklarasyon taslağını 27 üye ülkeye gönderdim." ifadesini kullandı.
Tusk, AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker'in kendisine, müzakerelerde prensipte uzlaşı sağlandığını söylediğini ve siyasi deklarasyonun liderlerin onayına sunulacağını duyurmuştu.
AB ile İngiltere arasında geçen hafta 585 sayfalık taslak ayrılık belgesinde anlaşma sağlanmıştı.
Ancak gelecekteki ilişkileri belirleyecek siyasi deklarasyon üzerinde müzakereler devam ediyordu.
Brüksel bu bağlamda, 25 Kasım Pazar günü AB liderlerinin katılacağı özel bir Brexit zirvesine ev sahipliği yapacak.
Liderlerin, taslak ayrılık anlaşmasına imza atması ve İngiltere ile AB arasında gelecekte inşa edilecek ilişkiyi belirleyecek "siyasi deklarasyonu" da kabul etmesi bekleniyor.
Diğer yandan İspanya, Cebelitarık ile ilgili müzakerelerin sadece İspanya ve İngiltere arasında bırakılmaması halinde Brexit'i veto edeceğini açıklamıştı.
BM'nin "özerk olmayan ülke" listesinde yer alan, İspanya'nın güneyindeki Cebelitarık özerk bölgesinin egemenliği 1713'te imzalanan Utrecht Antlaşması ile İspanya tarafından İngiltere'ye devredilmişti.
May'in partisinde eleştiri ve istifalar sürüyor
Brexit anlaşması İngiliz kabinesinde geçen hafta istifalara yol açmıştı.
May'in partisinden bazı milletvekilleri de İngiliz siyasetçi hakkında güvensizlik oylaması talebiyle parti yönetimine başvurdu.
İngiltere'de anlaşmaya karşı olan çevreler, içerdiği "tedbir maddesiyle" bunun İngiltere'yi AB'nin uydu devleti haline getireceği eleştirisini yöneltiyor.
AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti ile İngiltere'nin parçası Kuzey İrlanda arasına fiziki sınır girmemesi için formüle edilen tedbir maddesi, İngiltere ile AB'nin gelecekteki ilişkileri üzerinde 31 Aralık 2020'ye kadar anlaşma sağlanamaması halinde devreye girecek.
Maddeye göre İngiltere'nin bütünü belirsiz bir süre için AB ile Gümrük Birliği içinde kalacak ve bu düzenlemeden tek yanlı olarak çekilemeyecek.
