NATO Genel Sekreteri Stoltenberg: Güney'de Türkiye Olmadan Avrupa Kıtasının Güvenliğini Öngörmek İmkansızdır
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, görevini devretmeden önce ABD'yi Avrupa ile ortaklıktan izole olmama konusunda uyarırken, Avrupa'yı da güvenliği için güneyde Türkiye ile kuzeyde Norveç’in NATO şemsiyesine ihtiyaç duyduğunu kabul etmeye çağırdı.
1 Ekim’de görevi eski Hollanda Başbakanı Mark Rutte’ye devredecek olan Stoltenberg, Alman Marshall Fonu tarafından düzenlenen etkinlikte yaptığı veda konuşmasında, 10 yıl önce NATO Genel Sekreterliği teklifini aldığında babasının Norveç’teki kariyeriyle ilgili kendisine "NATO'da pek bir şey olmaz," dediğini hatırlattı. Ancak, son on yılda NATO'nun çevresindeki dünya koşullarının köklü bir şekilde değiştiğini vurguladı.
Stoltenberg, 2014’te Rusya’nın Kırım’ı ilhakı, DEAŞ’ın yükselişi, Kovid-19 pandemisi, Rusya-Ukrayna Savaşı, Çin ile artan rekabet ve siber saldırılar gibi birçok önemli gelişmenin yaşandığını ifade etti. NATO’nun, varlığının sorgulandığı bir dönemden büyük dönüşümlerin yaşandığı bir döneme geçtiğini belirten Stoltenberg, doğu kanadında savaş için hazır on binlerce asker ve 500 bin yüksek hazırlık seviyesindeki askere sahip olduklarını kaydetti. Ayrıca, Karadağ, Kuzey Makedonya, Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya katıldığını, Ukrayna’nın da üyelik hedefinde ilerlediğini hatırlattı.
Stoltenberg, 10 yıllık görev süresinde beş önemli ders çıkardığını belirtti. İlk olarak, barış için bedel ödemeye istekli olunması gerektiğini vurguladı; bu bağlamda GSYH’nin en az yüzde 2’sinin savunmaya ayrılması hedefinin yeterli olmadığını söyledi.
İkinci dersinin, "özgürlüğün serbest ticaretten daha önemli olması" olduğunu dile getiren Stoltenberg, Rusya’ya enerji bağımlılığının tehlikesine dikkat çekerek, Çin ile ilişkilerde de benzer hataların yapılmaması gerektiğini ifade etti. "Kısa vadeli ekonomik çıkarları, uzun vadeli güvenlik ihtiyaçlarıyla takas etmemeliyiz," dedi.
Üçüncü dersinin askeri gücün diyalog için bir ön koşul olması olduğunu belirten Stoltenberg, Ukrayna’daki savaşın sona ermesi için askeri destek verilmesi gerektiğinin altını çizdi. "Putin’in fikrini değiştirebileceğimize inanmıyorum, ancak hesaplamalarını değiştirebiliriz," dedi.
Dördüncü dersinin, askeri gücün sınırlarının olduğuna dair olduğunu ifade eden Stoltenberg, Afganistan’daki uzun süren misyonun gereksiz yere uzadığını ve bu durumun NATO’nun gelecekteki operasyonları için dersler çıkarması gerektiğini belirtti.
Son olarak, Atlantik’in iki yakası arasındaki bağın önemini vurgulayan Stoltenberg, Avrupa’nın NATO olmadan güvenliğini sağlayamayacağını belirtti. "Güneyde Türkiye, kuzeyde Norveç ve batıda ABD, Kanada ve İngiltere olmadan Avrupa'nın güvenliğini öngörmek imkânsızdır," ifadelerini kullandı.
Stoltenberg, Avrupalıların bedavacı olduklarının doğru olmadığını ve ABD'nin sahip olduğu dost ve müttefik sayısının hiçbir büyük güç tarafından aşılmadığını da sözlerine ekledi.
