Bülent ERANDAÇ
Tüm YazılarıRusya lideri Putin ile ABD Başkanı Biden arasındaki UKRAYNA üzerinden kurguladıkları jeopolitik savaş 1 Mayıs'ta 68’inci gününe girdi. Dünya siyasetini ve ekonomini derinden etkilerken üç tartışma konusu nefesleri keser biçimde sürüyor.
1) Rusya nükleer silah kullanır mı?
2) Üçüncü Dünya savaşı Ukrayna'dan çıkar mı?
3) 8 Mayıs'ta ne olacak?
Bilindiği gibi, tarih 28 Mart 2002'yi gösterirken, Ukrayna işgalinde "beklediği ilerlemeyi sağlayamadığı" söylenen ve geçen hafta “Esas hedef olan Donbas’ın tamamen bağımsız hale getirilmesine odaklanacağız" açıklaması yapan Rusya, birliklerini başkent Kiev'den çekmeye başladı.
Rus kuvvetleri, hedeflerini başkent Kiev'den uzaklaştırıp ülkenin doğusunda bulunan Donbas bölgesine kaydırırken ortaya atılan bir iddia dünya gündemine oturdu.
Rusya lideri Putin'in yeni stratejisine göre, Dombas-Maripol-Odesa-Transdinyester'e kadar işgali tamamlayıp 9 MAYIS'TA BİR ZAFER konuşması yapacağı açıklandı.
Dünya bu tarihe kilitlendi. Dünya siyasi arenasında, Rusya’nın savaşın sonunu duyuracağı iddia edilen 9 Mayıs konuşulmaya devam ediyor.
Sovyetler Birliği'nin İkinci Dünya Savaşı'nın sonunda, 9 Mayıs 1945'te Nazileri yenilgiye uğrattığı gün olan bilinen ve her yıl büyük askeri törenlerle kutlanan 'Zafer Günü'nde, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in önemli açıklamalarda bulunması bekleniyor.
Rusya için oldukça önemli bir tarih olan 9 Mayıs yıl dönümü, her yıl başkent Moskova'daki Kızıl Meydan'da askeri geçit töreni ile kutlanıyordu. Törenler sırasında yeni tip silahları sergileyerek NATO'ya gözdağı vermeyi ihmal etmeyen Rusya’nın, bu kez savaşın gölgesinde kutlamalar gerçekleştirmesi bekleniyor.
Yeni İddia
Rusya'nın Ukrayna'yı işgali 2 aydır devam etse de Putin henüz istediğini alamadı
Savaşın 68’inci günü (1 Mayıs) Batılı ve Rus kaynaklardan çarpıcı bir iddia geldi. Savaşta istediğini henüz alamayan Rusya Devlet Başkanı Putin'in Zafer Günü kutlamasında 'topyekün savaş' ilan etmesi bekleniyor.
İngiliz Bakan Wallace, Rusya'nın İkinci Dünya Savaşı'na katılımının sona erdiği günün kutlandığı zafer günü geçit töreninde, Putin'in "Nazilere" karşı yeni bir savaş ilan edebileceğini, Rusya'nın zafer günü geçit törenini kitlesel seferberliğini duyurmak için kullanabileceğini söyledi.
Wallace, Putin'in 9 Mayıs törenlerini bir fırsat olarak kullanarak, 'Naziler' dediği kişilere karşı yeni bir savaş ilan etmek için kullanabileceğini ve halkını Ukrayna savunucularına karşı büyük bir propagandayla harekete geçirebileceğini söyleyerek “Rus halkını topluca harekete geçirmek isterse, buna şaşırmam" dedi.
Eski NATO lideri Richard Sherriff, Batı'nın Ukrayna'da Rusya'ya karşı 'en kötü senaryo' için 'kendini hazırlaması' gerektiği konusunda uyardı.
Putin'in ordusunun ilk askeri hedef dalgasında başarısız olmasıyla birlikte, Moskova çabalarını Ukrayna'nın hem doğu hem de güney kıyılarını ele geçirmeye odakladı.
Ancak, işgalin ilk aylarında olduğu gibi Rus kuvvetleri Kiev'in kararlı ordularının yoğun direnişiyle karşılaşıyor.
Bu haftanın başlarında Putin, Rusya'nın Ukrayna'daki savaşına 'müdahale etmeye' cesaret eden olursa, buna karşı nükleer silah kullanacağını söylemişti.
9 Mayıs'ta ne olacağı merakla beklenirken Ukrayna savaşı iki hatta kritik gelişmelere konu oluyor.
Kaliningrad Ateş Topu
Rusya-Kaliningrad haritası
Rusya ile herhangi bir kara bağlantısı olmayan Rus toprağı Kaliningrad, Baltık coğrafyasında önemli bir konuma sahiptir ve “pilot” bölge olarak adlandırılmaktadır.
Bu bölge, Baltık denizine çıkışları dolayısıyla Rus dış politikasında öncelikli sıralardadır. Rusya ile herhangi bir kara bağlantısı olmayan Kaliningrad bölgesi, AB ile olan ilişkilerde hem bir köprü hem de bir rekabet oluşturmaktadır.
Rusya’nın burada askeri teçhizat bulundurması, tatbikatlar yapması Baltık ülkelerinin kaygısını artırmaktadır.
NATO’nun imkân ve kabiliyetlerini kullansalar da Baltık ülkeleri, Rusya’nın askeri stratejilerinden rahatsız olmayı sürdürmektedir.
Anakara ile bağlantısı olmayan bu bölgenin Polonya ve Litvanya arasında bulunması, Rusya’ya bu ülkelerin iç işlerine müdahale edebilmesine de imkan vermektedir.
NATO’nun genişlemesi ile NATO’nun sınır komşusu haline gelen Rusya, NATO tarafından bölgeye konuşlandırılan füzeler, teçhizatlar ve gerçekleştirilen tatbikatlardan dolayı kuşku duyar hale gelmiştir.
NATO’nun NATO üyesi olmayan Finlandiya ve İsveç’le yakın ilişkiler kurma ve birliğe onları da dahil etme çabası, Rusya’yı oldukça rahatsız etmektedir.
30 Haziran'da İspanya'nın Başkenti Madrid'te toplanacak olan NATO ZİRVESİNDE, FİNLANDİYA VE İSVEÇ’İN NATO ÜYESİ OLMASI yolunda yapacakları başvurunun, KALİNİNGRAD'IN ATEŞ TOPUNA DÖNMESINE yol açacağı yoğun biçimde tartışılıyor.
Transdinyester Ateş Topu
Transdinyester haritası
Avrupa’da minik bir ada gibi tarihe asılı kalmış, haritada gözüken Transdinyester 500 bin nüfusu ile Moldova ve Ukrayna arasında yer alıyor.
Rusya lideri Putin'in 9 Mayıs'a kadar Rus Ordusu tarafından ODESA'nın kuşatılması için, Rus ordusunun Moldava sınırlarına kadar Rusya kontrolündeki Trandinyester Cumhuriyeti’ne ulaşılmasını istemesi bölgeyi ateş topuna çevirmiş durumda.
Eğer Rus ordusu Herson ile Transdinyester arasını işgal ederse, ODESA KUŞATILMIŞ OLACAK. UKRAYNA'NIN Karadeniz ile bağlantısı kesilecek.
1812’de bu bölgenin hâkimiyeti Rusya’ya geçiyor. Sonra tarih hızlanıyor. Ağırlıklı nüfusu Rumence’nin bir şivesi olan Moldovanca konuşanlardan oluşan bu topraklar Romanya ile Rusya veya Sovyetler Birliği arasında gidip geliyordu.
1944’te Sovyet ordularının bölgeyi Nazilerden temizlemesiyle Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti kuruluyor.
Bir devrim sonrası 1991’de Moldova Sovyetler Birliği’nden ayrılıyor. Aynı dönemde Moldova’nın doğusunda kalan ve Rus ağırlıklı nüfusu barındıran Transdinyester’de iç savaş çıkıyor.
Rus ordusu birlik yolluyor. 1992’de ateşkes sağlanıyor ve o tarihten bu yana Transdinyester ayrı bir bölge olarak varlığını koruyor. Halen 1700 kişilik bir Rus askeri birliği Barış Gücü olarak varlığını sürdürüyor. Diğer ülkeler tarafından tanınmayan Transdinyester aslında Derin ABD-NATO ile Rusya arasındaki rekabetin ilk ürünlerinden biri oluyor.
Romanya 2004’te NATO’ya katıldı ve “Tek millet, iki devlet” sloganıyla Moldova’nın Avrupa Birliği ve NATO’ya dâhil olması için örtülü veya açık hareketi sürdürüyor. ABD bu noktadan doğal olarak Transdinyester’i de NATO'ya almayı planlıyor.
Moldova’da halkın Batı yanlısı ve Rusya yanlısı olarak ortadan ikiye bölündüğü görülüyor. Her seçimde bir taraf hafif bir üstünlük sağlıyor. Bu dengenin tarihsel olarak asılı kalma durumu ne kadar sürecek? Bu gerilimin ve askerileşme eğilimi gösteren rekabetin birçok şeye gebe olduğu görülüyor.
Odesa işgali, Moldova'nın geleceği Karadeniz jeopolitiği açısından Türkiye'yi de çok ama çok yakından ilgilendiriyor.
Sonuç
ABD İLE RUSYA JEOPOLİTİK SAVAŞI UKRAYNA'DA BİTMEYECEK. YAYILMA RİSK VAR.
ABD Başkanı Biden ile Rusya lideri Putin'in UKRAYNA sonrası iki bölge de daha kafa kafaya gelecekleri büyük olasılık olarak değerlendiriliyor.
ABD-NATO İsveç ve Finlandiya'yı NATO üyesi yaparsa, Rusya'nın Baltık Denizini çıktığı KALİNİNGRAD ve Moldova'nın geleceğinde genişleyen savaş senaryoları şimdiden hem ABD-İngiltere-Avrupa hem de Rusya stratejik masalarında enine boyuna konuşulduğu dile getiriliyor.
Güncel Yazıları
Türkiye, 2025 Yılının Parlayan Yıldızı
02 Ocak 2025
Erdoğan'ın, Scholz ve Putin Görüşmelerinin Şifreleri
15 Ekim 2024
Erdoğan-Sisi İttifakı'nın Derin Mesajları
10 Eylül 2024
NATO'nun 75. Yıl Şifreleri
12 Temmuz 2024
3. Dünya Savaşı'nın 'Lityum Cephe' Çarpışmaları
29 Haziran 2024
Yeni Dünya Şekilleniyor, Türkiye Konumlanıyor
27 Haziran 2024
Başkan Erdoğan'ın 'Türk Birleşik Devletleri' İnşası
10 Haziran 2024
İngiltere, Türk Donanması'nı Takip Ediyor? Neden?
13 Mayıs 2024
31 Mart Seçim Analizi: Türkiye İçin Yeni Bir Dönem Başlıyor
03 Nisan 2024
Türkiye Jeopolitiğinde ‘F-16-Irak-Mısır’ Şifreleri
13 Şubat 2024
Türkiye Yüzyılı'nın İlk MGK Şifreleri
29 Ocak 2024
Dolmabahçe(Güvenlik) Memorandumu'nun Şifreleri
15 Ocak 2024
Erdoğan ve Putin'in Biden'e Müthiş 'Suriye' Hamlesi
13 Mart 2023
Ukrayna Savaşı'nın Azgınlaştırdığı Jeopolitik Dalgalar
30 Aralık 2022
Erdoğan'ın İsrail-Mısır-Suriye Hamlelerinin Arka Planı
05 Aralık 2022