Erdoğan ile Trump Görüşmesinin Jeopolitik Şifreleri

Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Trump arasında liderlik diplomasisi başladı. İki liderin Nisan ayı sonunda Washington'da başbaşa görüşmesiyle liderlik diplomasisinin daha ileri seviyeye taşınacağı belirtiliyor.

Nitekim, ABD merkezli yayın organı Bloomberg, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump'nın Nisan ayı sonunda Beyaz Saray'da bir görüşme temasları olduğunu açıkladı.

Bloomberg'e bilgi veren kaynaklar,"Ukrayna'dan Suriye'ye önemli bir birçok konuda güç odağı haline gelmeye çabaladığını" ve Erdoğan'ın "Türkiye ile ABD arasındaki stratejik ortaklığın güçlendirilmesini bölgesel istikrar için kritik önemde gördüğünü" ifade ettiler. 

Bloomberg'in Erdoğan-Trump görüşmesi hakkında bilgi sahibi kişilere dayandırdığı haberine göre; Moskova ve Kiev arasında olası bir barış anlaşması için uluslararası görüşmeler devam ederken, Türk birliklerinin gelecekteki bir Ukrayna barış gücü misyonuna katılması da buna dahil olabilir.

Erdoğan'ın Trump'la Beyaz Saray'da görüşme hazırlıkları Ankara'nın Avrupa Birliği ile güvenlik karşılığında daha yakın savunma ve ekonomik iş birliği arayışında olan ve kıtanın Washington'a bağımlılığını azaltmanın yollarını aradığı bir döneme denk geliyor. 

Evet.

Yeni dünya düzeni inşası sürerken hem bölgesel hem küresel kritik gelişmelerin yaşandığı bir dönemde Başkanımız Recep Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump ile ilk görüşme gerçekleşti.

Erdoğan görüşmede, iki müttefik olarak Türkiye ve ABD'nin iş birliğini yeni dönemde dayanışma içerisinde, sonuç odaklı ve samimi bir şekilde ilerleteceklerine inancının tam olduğunu ifade etti.

Erdoğan, bölgesel ve küresel gelişmelerin Türkiye ile ABD arasındaki istişareleri "her konuda artırmayı gerekli kıldığını" vurguladı.

Peki, Erdoğan ile Trump arasında ilk görüşmenin (açıklanan ve açıklanmayan yönleri itibarıyle) Türkiye diplomasisi için anlamı nedir?

Erdoğan'ın ABD ile ortaklık çağrısı son derece önemli. Türkiye - Amerika ilişkilerinde yeni kapıların açılmakta olduğu, iki liderin Washington'da başbaşa devam edecek görüşmeleri ile liderlik diplomasisinin ileri seviyeye gelmesi söz konusu olacağı belirtiliyor.

ABD Başkanı Trump'ın, Erdoğan'la görüştükten sonra Rusya Lideri Putin'i Salı günü araması, Ukrayna- Rusya Savaşı'nın sona erdirilmesinde Ankara-Washington-Moskova Hattı'nda sürpriz gelişmeleri gündeme getirebilir deniyor.

Erdoğan-Trump ilk görüşmesiyle ilgili şifrelerden bahsediliyor.

Şifre 1: Suriye'de terörle mücadele ve ekonomik inşası, Suriye 'ye yönelik yaptırımların kaldırılması.

Başkan Erdoğan, ABD'den yeni dönemde terörle mücadele konusunda, Türkiye'nin çıkarlarını gözeten bir anlayışla adımlar beklendiğini vurguladı.

Erdoğan Suriye'de istikrarın yeniden sağlanması, yeni yönetimin işlevsel kılınması ve normalleşme için Suriye'ye yönelik yaptırımların kaldırılmasına birlikte katkı sunmalarının önemli olduğunu, bunun Suriyelilerin yeniden yurtlarına geri dönmelerine imkân sağlayacağını söyledi.

Şifre 2: Rusya-Ukrayna Savaşı'nın sona erdirilmesi.

Erdoğan, Trump'ın Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın sona erdirilmesi için "kararlı ve doğrudan inisiyatif alan adımlarını" destekliyor.
Erdoğan, Türkiye'nin savaşın en başından beri "adil ve kalıcı barış için gayret gösterdiğini ve buna devam edeceğini" belirtti.

Şifre 3: ABD'nin Türkiye'ye yönelik yaptırımlarının kaldırılması.

ABD, Türkiye'ye Rusya'dan S-400 füze savunma sistemi satın alması nedeniyle CAATSA kapsamında yaptırım uygulama kararı almıştı.
CAATSA'da 12 farklı yaptırım türü var. Bunlar arasında; yaptırım uygulanan kişi ve kurumlara ihracat-ithalat bankası desteğinin kesilmesi, ABD ve uluslararası mali kuruluşlarından kredi verilmemesi, mali kurumlara ABD Merkez Bankası ile doğrudan alışveriş yapma izni verilmemesi, döviz üzerinden işlem yapılmasının yasaklanması da yer alıyor.

Şifre 4: Türkiye'nin satın alacağı F-16 uçaklarının kısa zamanda teslimi

Şuan ki tablo, Türkiye'nin ilk uçağını 2027 yılında teslim alacağını gösteriyor. Türkiye, öncelikle 2026 yılında gelmesini istiyor.
Amerika Birleşik Devletleri Türkiye'ye 21-22 milyar dolar tahmini maliyet ile 40 yeni F-16V ve 79 modernizasyon kiti satışını onayladı. (26 Ocak 2024) Sözleşmede şunlar yer almakta: 32 adet F-16 C Block 70 uçağı, 8 adet F-16 D Block 70 uçağı, 48 adet F110-GE-129D motor AMRAAM CATM'leri, AIM-9X Sidewinder eğitim füzeleri ve Aktif Optik Hedef Dedektörleri (AOTD), HARM kontrol bölümleri, roket motorları ve savaş başlığı yedek parçalar;
tapalar; lazer güdüm setleri, füze konteynerleri, AN/ ARC-238 radyoları, AN/APX- 127 veya eşdeğeri Gelişmiş Dost veya Düşman Tanımlama (AIFF) Mod 5 ile Birleşik Sorgulayıcı Transponderleri (CIT), Ortak Kaska Monte Cueing Sistemleri (JHMCS) II veya Scorpion Hibrit Optik Tabanlı Atalet Takip Cihazı (HObIT) kaska monteli ekranlar, Kızılötesi uçak, motor, yer, ve pilot destek ekipmanı; elektronik harp veritabanı desteği; direkler, fırlatıcı adaptörleri, silah arayüzleri, bomba ve fırlatma rafları, uyumlu yakıt tankları ve seyahat bölmeleri, hassas ölçüm ekipmanı."

Şifre 5: Türkiye'nin yeniden F-35 Programına katılması....

Erdoğan, F-35 programına Türkiye'nin yeniden katılımı konularının sonuçlandırılmasını istedi.

Türkiye, 18-0001 ve 18-0002 numaralı ilk iki F-35 jetlerini Haziran 2018'de ABD'de teslim almıştı.

Washington yönetimi ABD'de bulunan bu uçaklara el koydu. Daha sonrasında ise Türkiye'ye teslim edilmek üzere üretilen 4 F-35 uçağının teslimatını askıya aldı.

Türkiye'yi F-35 üretımi dışına çıkardılar. Türk şirketleri 1005 parçayı üretiyordu. Türk tedarikçiler, F-35'in yaklaşık 24.000 adet gövde parçasından 817'sini ve yaklaşık 3.000 motor parçasından 188'ini üretiyordu. Bu da toplamda 1.005 parçaya tekabül ediyordu.

23 Eylül 2021 tarihi itibariyle Türk savunma şirketlerinin F-35 için parça teslimatı durdu.

Son Haber
İngiltere Savunma Bakanı John Helay     ve Genel Kurmay Başkanı Oramiral Sir David Radakin       Ankara'ya geldi.

Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ve Genel Kurmay Başkanı Orgeneral Metin Gürak ve Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Ziya Cemal Kadıoğlu   ile Eurofihgter savaş uçakları, uçak motoru yapımı ve diğer ortak savunma yatırımları programları üzerinde detaylı görüşmeler yaptılar.

Bir gün sonra da Avrupa malı(İngiltere, Almanya, İspanya, İtalya) Eurofighter Typhoon Teklifi Ankara'ya ulaştı.

Türkiye, 20+20 adet şeklinde toplamda 40 adet Eurofighter Typhoon Tranche 4 savaş uçağını tedarik etme noktasına geldi.

Hava muharebesi için en modern Typhoon konfigürasyonu olan Tranche 4'lerin tamamı, yeni üretilecek. Ayrıca, uçaklarla birlikte Meteor tedariki de bir şart olarak Ankara tarafından Londra'ya koşulmuştu.

İlk 20 Eurofıhgter savaş uçağı İngiltere'den 2026 başında gelmeye başlayacak.

Amerikan F-16'ların 2027 yerine 2026 yılında gelmesi sağlanırsa, Türk Hava Kuvvetleri 2026 yılında çok etkili konuma gelecek ve yerli ve milli savaş uçağı KAAN 2027 yılında Türkiye semalarında uçmaya başlayınca, Türkiye artık savaş uçağı ithal etmekten kurtulacak.

Yeni filolar KAAN ile geliştirilecek.

Türk Savunma Bakanlığı, altıncı nesil (6) Kaan Savaş Uçakları programına da başladı.

Evet. Kahraman Türk Ordusu, dostları için müşfik, düşmanlarına da kahredici olacaktır.