İsrail Ekonomisi Çöküyor
İsrail ekonomisi çöküşte. 7 Ekim’den bu yana 46 bin işletme kapanmak zorunda kaldı.
İsrailli bilgi hizmetleri ve kredi risk yönetimi firması “CofaceBdi” tarafından yapılan araştırmada 2024 sonuna kadar 60 bin işletmenin kapanacağı tahmin ediliyor.
İsrail’in “Maariv” gazetesi haberine göre, hâlihazırda devam eden savaş ve savaşın ekonomideki yıkıcı etkisi nedeniyle 46 bin İsrailli işletme kapanmak zorunda kaldı ve İsrail’den “çöküş içindeki bir ülke” olarak söz edildi.
CofaceBdi’nin CEO’su Yoel Amir, yaptığı açıklamada, "Bu çok yüksek bir rakam ve pek çok sektörü kapsıyor. Savaşın başlangıcından bu yana kapanan işletmelerin yaklaşık yüzde 77'si, yani yaklaşık 35.000 işletme, beş kişiye kadar çalışanı olan küçük işletmeler olup ekonomideki en kırılgan kesimi oluşturuyor." ifadelerini kullandı.
CofaceBdi'nin risk derecelendirmesine göre, "En kırılgan sektörler inşaat sektörü ve bunun etrafında işleyen tüm ekosistemler: seramik, klima, alüminyum, yapı malzemeleri ve daha fazlası. Tüm bunlar önemli ölçüde zarar gördü." değerlendirmesi yapıldı.
Ticaret sektörü de ciddi şekilde bu durumdan etkilenmiştir. Buna hizmet sektörü ve moda, mobilya, ev eşyaları, eğlence, ulaşım ve turizm gibi sektörler de dâhildir.
Raporda, İsrail'in "neredeyse hiç dış turizmin olmadığı" bir durumda olduğu belirtilirken, "ülkenin her yerinde işletmelere zarar verildiği ve neredeyse hiçbir sektörün bundan kaçınılmadığı" vurgulandı.
Bu duruma, İsrail'in ekonomisinin çöküşüne önemli ölçüde katkıda bulunan Filistin direnişi ve Lübnan Hizbullah'ının oluşturduğu tehdit nedeniyle aktif savaş bölgeleri olarak kabul edilen güney ve kuzeydeki tarım sektörü de dâhildir.
CofaceBdi CEO'su, 2024 yılı sonuna kadar 60.000 İsrailli işletmenin kapanmasının beklendiğini tahmin ediyor.
Hizbullah'ın saldırıları kuzeydeki yerel iş dünyasını ve eğitimi ciddi şekilde etkiledi. On binlerce yerleşimci bölgeyi terk etmek zorunda kaldı. Hizbullah lideri Seyyid Hasan Nasrallah, yaptığı açıklamada, "Düşmanın ekonomisini çökertme hedefimize ulaştık." dedi.
Yemen ordusunun deniz operasyonları da ekonominin çöküşüne katkıda bulundu. Güneydeki Eilat limanı gibi önemli limanların gelirleri de önemli ölçüde düştü. 2023'ün son aylarında İsrail'in GSYH'si yaklaşık yüzde 20 oranında düştüğü kaydedildi.
Hizbullah'la gerilimin tırmanması tehdidi de İsrail'de, Lübnan direnişiyle girişilecek kapsamlı bir savaşın ekonomiyi çok daha derin bir uçuruma sürükleyeceği korkusuna yol açtı. Hizbullah, petrol rafinerileri ve gaz tankları gibi enerji altyapısına saldırabileceğini son video uyarılarıyla göstermiştir.
Yayına hazırlayan: Esin Çoştu