SDE Yüksek İstişare Üyesi Prof. Dr. Hamza Yılmaz'ın oturum başkanlığını yaptığı çalıştayda Asya ve Afrika'da güncel gelişmeler ve bölge güvenliği üzerine değerlendirmede bulunuldu.
Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Doğu ve Afrika Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Enver Arpa, Sudan'da bölünme, referandum sonrası gelinen süreç hakkında bilgi verdi. Afrika'nın en büyük ülkesi olan Sudan'ın neden bölündüğüne ilişkin konuşan Prof. Dr. Enver Arpa, "Ülkenin bölünmesi için batılı ülkeler ciddi çaba sarf etti" dedi. Amerika Birleşik Devletleri'nin de çıkarları doğrultusunda Sudan'ın bölünmesini istediğini söyledi "ABD Güney Sudan üzerinden Afrika'ya girmek istiyor" diye konuştu. Sudan bölünme öncesi Çin'in etkisini artırdığı bir ülke. Prof. Dr. Enver Arpa'ya göre bu da ABD'nin Sudan'ın bölünmesini istemesinin nedenlerinden biri. Bir diğer neden ise Sudan'ın 1983'ten bu yana Sünni anlayışla dini yönetim benimsemesi.
Prof. Dr. Enver Arpa Türkiye'nin Sevakin Adasına askeri üs kurduğu iddialarının ise gerçeği yansıtmadığını söyledi. Arpa, "Sevakin Adası Osmanlı Devletinin en önemli karargâhlarından biriydi, burada çok sayıda tarihi eser mevcut. Sudan yönetimi ile Türkiye arasında ortak kültürel mirasın onarılması için anlaşma sağlandı. Türkiye'nin orada askeri üs kurduğu yönünde çıkan haberler gerçek değil" dedi.
Öte yandan SDE Savunma ve Güvenlik Kurulu Başkanı Tümgeneral (E) Dr. Güray Alpar, "Afrika'nın stratejik konumu ve yabancı güçlerin askeri faaliyetleri" hakkında bilgi verdi. Alpar, "ABD Afrika'daki askeri üsleri için 600 milyon dolar harcıyor, Fransa'nın harcamaları ise 1 milyar dolar. Batılı sömürgeci ülkeler bazı bölgelerde birlikte bazı bölgelerde ise tek başına hareket ediyor." dedi.
"Çin'in Afrika'daki varlığı ABD'yi rahatsız ediyor" diyen Güray Alpar, ABD Savunma Bakanlığı'nın Pekin'in Cibuti'yle başlayıp Afrika genelinde askeri üs kurmasına ilişkin bir rapor hazırladığına dikkat çekti.
Tümgeneral (E) Dr. Güray Alpar, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun "İsrail olarak Afrika'nın kalbine ulaşmak istiyoruz" sözünü hatırlatarak İsrail'in de Afrika hedefleri olduğuna değindi. Ekim ayında ilk kez gerçekleştirilen Rusya-Afrika zirvesine işaret eden Tümgeneral (E) Dr. Güray Alpar, Rusya'nın Orta Afrika Cumhuriyeti'nde bir askeri üs kurmaya hazırlandığını belirtti, "Moskova Afrika'daki varlığını güçlendirmek istiyor" diye konuştu.
Dünya’da güvenlik sisteminin soğuk savaş zamanından kalma olduğuna işaret eden Alpar, "Birleşmiş Milletler durum tespiti yapmaktan başka bir şey yapmıyor. Asya ve Afrika kıtaları için yeni bir güvenlik sistemine ihtiyaç var" dedi. Güray Alpar, "Mevcut güvenlik yapılanmaları dünyada mevcut sorunları çözmek bir yana sorunları ve bölünmeyi daha da artırıyor" diye konuştu.
SDE Uluslararası İlişkiler ve Dış Politika Uzmanı Dr. Hatice Çelik ise Asya'da Güncel Gelişmeler başlığı altında Hong-Kong Meselesi ve Keşmir Sorununa ilişkin değerlendirmede bulundu. Her iki sorun hakkında bilgi veren Dr. Hatice Çelik, Hong-Kong meselesinin tarihi ve siyasi altyapısı hakkında değerlendirmelerde bulunup Hong Kong tarihindeki diğer halk hareketlerinden örnekler verdi. Çin’in Hong Kong’u “Tek Ülke, İki Sistem” prensibi doğrultusunda yönetmeye çalıştığını ancak tarihi sürecin bunu zorlaştırdığını belirtti. Amerika Birleşik Devletleri'nin bölgedeki sorunların farkında olduğunu ve Asya Pasifik'in ABD için ne kadar önem arz ettiğini söyledi. Hong-Kong olaylarının tek başına değil bölgedeki nüfuz alanı mücadelesi kapsamında da ele alınması gerektiğini belirten Dr. Çelik, ABD'nin önceliğinin Asya Pasifik bölgesi üzerinde etkisini artırmak istemesi olduğunu vurguladı.
Keşmir sorunu için ise "Her ne kadar Hindistan Keşmir'in kendi iç sorunu olduğunu söylese de Keşmir bölgenin, dünyanın bir sorunudur" diye konuştu.
Diğer İçerikler
