Adres :
Aşağı Öveçler Çetin Emeç Bul. 1330. Cad. No:12, 06460 Çankaya - Ankara Telefon : +90 312 473 80 41 - +90 530 926 41 13 Faks : +90 312 473 80 46 E-Posta : sde@sde.org.tr
Özbek-Türk ilişkilerinde bir Stratejik sektör olarak Turizm
Bu analiz, Özbekistan – Türkiye Stratejik İşbirliğinde Yeni Ufuklar konulu toplantıda Abdulmelik TUYÇİBAYEV'in gerçekleştirdiği sunumun özetidir.
Abdulmelik Tuyçibayev
14 Mayıs 2018 20:59
A-
A+

Özbekistan Hareketler Stratejisi:

 

  1. Devlet
  2. Hukuk
  3. Ekonomi
  4. Toplum
  5. Milliyetler ve Dinler arası hoşgörü, Dış politika

 

Eylemler stratejisine göre Turizm, Özbek Ekonomisinin stratejik sektörü olarak belirlendi;

Özbekistan’da tarihi turizmin yanında turizmin başka çeşitleri — İnanç turizmi, Ekoturizm, Marifî turizm, Kültür turizmi, Gastronomi turizmi, Spor turizmi, Tıp turizmi, Köy turizmi, Sanayi turizmi, İş adamları turizmini de teşvik etmek belirlenmiştir.

16 Ağustos 2017 tarihli kararnameyle 2018-2019 yıllarına yönelik Turizm sektörünü geliştirme Programı kabul edilmiştir:

  • Vize işlemleri;
  • Alt yapı;
  • Kadro ve Personel;
  • “Kadim Buhara”, “Semerkant City”, “İçan Kale” gibi tarihî alanlarda 7 gün 24 saat çalışan turizm tesislerinin inşası.
  • Turizmi Geliştirme Devlet Komitesi ve illerdeki temsilciliklerinin kadro sayısı yükseldi;
  • İllerde Turizm kalkınmasından sorumlu Vali Yardımcılığı görevi tesis edilmiştir.
  • Tarihi Semerkant şehrine Özbek ve Türk Hava Yollarının uçuşları başlamıştır. Ayrıca ilgili kurumların müzakereleri sonucunda Özbekistan’da “Buhara”, “Urgenç” ve “Karşı”, Türkiye’de de “Ankara”, “Antalya” ve “İzmir” noktaları haftalık 2 frekans uçuş gerçekleştirilmek üzere yeni varış noktaları olarak belirlenmiştir.
  • Almanya ile ortak MAN fabrikasında Turizm altyapısını geliştirme amaçlı Turistlere mahsus otobüsler üretimine başlanması bekleniyor.
  • Fransa ile ortak Uzbekistan Peugeot Citroen Automotiv şirketinde de çok yakında üretimine başlayacak minibuslar Turizm sektörü için oldukça faydalı olacağı süphesizdir.
  • Özbekistan’da, Orta Asyada tek olan Taşkent– Semerkant– Buhara yeni hızlı treni de hizmet vermektedir. Çok yakında Hive’ye kadar gidecektir.
  • Önceden gelen her turistin Nüfus müdürlüklerinde kayıt yaptırması söz konusu idi. Artık bu formalitelerde basitleştirilmektedir. İşlemler artık internet üzerinden yapılacaktır. Üstelik bu işlerden otel, sağlık, ev pansiyonları ve genel olarak turistleri getiren acenteler  sorumlu olmaktadır.
  • Turistlerin güvenliği konusuna ayrıca dikkat ediliyor. Bakanlar Kurulu’nun “Buhara, Semerkant, Hive ve Şehrisebz şehirlerinde güvenli turizme yönelik tedbirler” hakkındaki kararı ve İç İşler Bakanlığının ilgili talimatlarıyla bahsi geçen şehirlerde Turizm Polisi birimleri tesis edilmiştir.
  • Akıllı-Turizm uygulamaları sunulmaya başlıyor. VERUM QR yazılımıyla ilgili tarihi yapıda bulunan kodu okutarak bilgi alabilirsiniz. Buhara’da yaklaşık 50 yapı benzer uygulamaya konu olmuş bulunuyor.

Teşvikler

Tur acenteleri faaliyetiyle ilgili:

  • Rehberlik faaliyetleri KDV’den muaf tutulacak;
  • Termal ve sağlık turizmi amaçlı kullanılacak araziler vergilerden muaf tutulacak;
  • Kadro sayısı 100’ü aşmayan turizm tesisleri için genel vergi sisteminin yerine basitleştirilmiş tek vergi prosedürü kullanılacak;
  • Tematik Parklar alanındaki işletmeler 3 yıla kadar gelir vergisi, arazi vergisi, emlak vergisi, tek vergiden ve gümrük vergisinden muaf tutulacak;
  • Caddelerde yabancı dillerde tabelalar yerleştiren şirketler tabelanın %40’ını kendi tanıtımı amaçlı kullanabilir;
  • 10 Şubat 2018’den itibaren Tur acentelere “Uzbekistan” markasını tanıtım amaçlı materyaller çıkartması için vergi desteği verilecektir.
  • Yeni oteller inşasıyla ilgili destek ve teşvikler
  • En az 4 yıldızlı otel inşa edecek işletmeler 5 yıla kadar gelir, arazi, emlak, tek vergilerden, ayrıca gümrük vergisinden muaftır;
  • Yeni oteller inşası ve eskilerini restore etmek amaçlı 15 yıllık imtiyazlı krediler tahsis edilecek;
  • 1 Ocak 2022’ye kadar otellerde yönetici olarak çalıştırılan yabancı personel gelir vergileri ve sosyal amaçlı ödemelerden muaftır;
  • 1 Ocak 2022’ye kadar kayak merkezleri malzemeleri, teleferikler, tekneler, uçuş balonları ve benzer ürünleri ithal eden şirketler gümrük vergisinden muaftır;
  • 1 Ocak 2020’ye kadar restore, tamir çalışmalarına yönlendirmek koşuluyla işletmelere 12 000 ABD Doları kadar vergi desteği verilecek;
  • 1 Ocak 2025’e kadar hijyen amaçlı kullanım koşuluyla her yıl 1 500 ABD Doları kadar vergi desteği verilecek.

Doğrudan yabancı yatırımlara teşvikler:

  • 300 bin dolar – 3 mln. dolar: 3 yıl
  • 3 mln. dolar – 10 mln. dolar: 5 yıl
  • 10 mln. dolardan fazla: 7 yıl
  • Tüzel kişilerin gelir vergisi
  • Emlak vergisi
  • Refah vergisi
  • Tek vergi
  • Karayolları vergisinden
  • MUAF TUTULACAKTIR

 

Acentelerin yurtdışı markalı arabalar ithaliyle ilgili teşvik

1 Ocak 2022’ye kadar şirketler şoförle birlikte 8 kişiden daha fazla yolcu için mahsus, tur amaçlı kullanılacak arabalar ithalinde gümrük vergilerinden muaftır.

Karakalpakistan bölgesine özel olarak motor hacmi en az 2,4 litre olan yabancı markalı arabalar ithalinde normal gümrük tarifesinin %25’i uygulanacak ve 5 yıla kadar taksitle ödeme imkânı sağlanacaktır.

 Yenilikçi teknolojiler alanındaki teşvikler

1 Ocak 2018’den itibaren otel rezervasyonları için internet uygulamalarını geliştiren acenteler ilgili miktarda vergi desteğinden faydalanabilecekler;

***

Kendi şirketi civarında ücretsiz wi-fi hizmetini sunan işletmeler ilgili miktarda vergi desteğinden faydalanabilecekler;

***

Toplumsal yerlerde ücretsiz wi-fi hizmetini sunan işletmeler 18 metre karelik alanda hiç bir ruhsat veya lisanssız şekilde kendi tanıtımına yönelik tabelalar yerleştirebilir.

İnanç turizmi

Vizesiz uygulamaların başlanması sonucunda Türkiye’den özellikle İnanç Turizmi çerçevesinde binlerce seyyahın gelmesi beklenmektedir. Ziyaretçilerin kolayca hareket edebilmesi için türbelerin bulunduğu illerdeki ulaşım ve konaklama alt yapılarını geliştirmekle ilgili çalışmalar yapılmıştır.