ABD Başkanı Donald Trump'ın, Rusya-Ukrayna savaşını sona erdirmek için Avrupa müttefiklerini ve Kiev yönetimini dışlayarak Suudi Arabistan'da Rusya ile ikili müzakereye başlaması müttefiklerini kızdırdı. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un çağrısıyla pazartesi günü Paris'te düzenlenen toplantıda, Avrupa'nın Ukrayna'ya güvenlik taahhüdü teklifi yapıldı.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Paris'te düzenlenen acil zirvenin ardından yaptığı açıklamada, Avrupa'nın Ukrayna'ya askeri yardımda bulunmaya kararlı olduğunu belirtti. "Avrupa, Ukrayna'ya askeri yardımın tamamını taşıyor" dedi. Von der Leyen, Ukrayna'nın "bağımsızlığına, egemenliğine, toprak bütünlüğüne saygılı, güçlü güvenlik garantileriyle" güç yoluyla barışı hak ettiğini sözlerine ekledi.
Ukrayna’ya yapılan AB yardımları
Son üç yılda Avrupa’dan Ukrayna'ya toplamda yaklaşık 267 milyar avro yardım tahsis edildi ve bu da yılda 80 milyar avrodan fazlaya denk geliyor. Toplamın yaklaşık 130 milyar avrosu (%49) askeri yardım, 118 milyar avrosu (%44) mali destek ve 19 milyar avrosu (%7) insani yardım olarak tahsis edildi.
Savaşın ilk aylarında askeri yardımın yüzde 90'ından fazlası ulusal cephaneliklerden seferber edildi. Ancak stokların tükenmesi ile 2023 ve 2024'te askeri yardımın çoğu (%60'tan fazlası) sanayiden sipariş edildi ve yeni üretildi.
ABD olmadan Avrupa Ukrayna savaşını devam ettirebilir mi?
23 trilyon dolarlık birleşik gayri safi yurtiçi hasılası (GSYİH) olan Avrupa'nın NATO üyeleri, yaklaşık 2 trilyon dolarlık GSYİH'si olan Rusya'ya karşı Ukrayna'ya önemli bir avantaj sağlayacak ekonomik güce sahiptir. Yani Avrupa'nın NATO üyelerinin ekonomik büyüklükleri Rusya’nın 10 katından daha fazla.
Ancak, NATO üyesi Avrupa ülkelerinin GSYİH'si Rusya’nın 10 katı büyük olmasına rağmen Rusya ile savaş konusunda ortak bir irade bulunmuyor. Ukrayna’yı destekleme ve Rusya ile savaşı sürdürme konusunda görüş farklılıkları bulunuyor.
Almanya ve Fransa başta olmak üzere Avrupa’nın lider ülkelerinin içinde bulundukları ekonomik zorluklar Ukrayna savaşını sürdürme ve yeni bir ordu kurmanın maliyetlerine katlanacak durumda olmadıklarını gösteriyor. Diğer taraftan, kendisini Rusya’nın açık tehdidi altında görmeyen Avrupa ülkeleri de söz konusu maliyetlere katlanmak istemiyor.
ABD’nin ödediğini ileri sürdüğü 172 milyar dolar yardımı birkaç kat olarak Ukrayna’dan geri almasını sağlayacak maden anlaşması dayatması karşısında, yaklaşık 267 milyar avro yardım yapan Avrupa ülkeleri barış görüşmelerinde masa dışı bırakılmalarından dolayı ABD Başkanı Donald Trump’a öfke duyuyorlar.
Diğer İçerikler
