Kanlı Noel 21 Aralık - 4 Ocak 1964

Bu yazı 21/12/2022 tarihinde yayınlanmıştır.

*Mithat IŞIK/ SDE Savunma ve Güvenlik Koordinatörü 

Kıbrıs'ta 21 Aralık 1963’te EOKA ve Akritas tedhiş örgütlerinin militanları tarafından Kıbrıs Türklerine yönelik başlattığı ve tarihe Kanlı Noel olarak geçen saldırının adıdır. Bu saldırılarda 364 Kıbrıs Türkü şehit oldu. 103 Türk köyü boşaltıldı. 30 bin Kıbrıs Türkü evini terk ederek göçebe duruma düştü. Olayların baş sorumlusu 1960 Zürih ve Londra anlaşmalarını bir türlü kabullenemeyen Makaryos’tur Akritas örgütü bizzat Makaryos'un talimatıyla kuruldu ve bunların eğitimini Kıbrıs’taki Yunan alayında bulunan subaylar üstlenmiştir. Akritas örgütü gerek saldırı gerekse savunma planlarını adanın çeşitli yerlerinde yaptıkları askeri tatbikatlarda uygulama safhasındaki planlarının bir nevi provasını yapıyordu. Bu çerçevede en büyük askeri tatbikatı Trodos dağlarında yapmış ve 3 gün sürmüştür. Bu tatbikatta Makaryos’un Trodos’taki yazlık sarayı karargâh olarak kullanılmıştır. Rum ve Yunanlıların adada bulunan Türkleri imha ve adadan çıkarmak için uygulayacakları planın ismi de Akritas Planıdır. Bu planın uygulama esasları 1974 yılında icra edilen Kıbrıs Barış Harekâtı’nda Türk kuvvetleri alayı tarafından ele geçirilen Yunan alay komutanının karargâhında bulunmuştur. Amaç ENOSİSİ gerçekleştirmektir. Yani Kıbrıs adasının Yunanistan'a ilhakını sağlamaktır. Uyanık olalım. Yunan ve Rum bu hayallerinden vazgeçmiş değildir.

20 Aralık’ı 21 Aralık’a bağlayan gece Lefkoşa’nın Tahtakale mahallesinde Ermu Caddesi üzerinde Zeki Halil tarafından kullanılan taksinin Rum polisi tarafından durdurularak aranmak istenmesi üzerine başlamıştır. Zeki Halil silahsızdı. Anayasaya göre Rum polisinin Kıbrıs’ta bir Türkü araması için yanında bir Türk polisinin olması gerekiyordu. Nisan ayından itibaren Türklere ve Türk köylerine bahanelerle saldırılar yapan Rumlar kasıtlı olarak Türkleri tahrik etmek için ne gerekiyorsa yapıyorlardı. Rum polisinin Zeki Halil’in arabasını ve arabada bulunan bayanları da aramak istemesi üzerine arbede yaşandı. Olay yerine mahalle halkından Türkler de toplandı. Kalabalıktan çekinen Rum polis Argiros Theofanus, Baf kapısındaki karakolu arayarak takviye güç istedi. Olay yerine gelen komutan Mihalakis Pantelidis, polis Theofanus silahlarını çekerek Zeki Halil ve tartışma görüp olay yerine gelen Cemaliye Emirali’yi vurarak şehit ettiler. Olay yerine gelen bir grup Türk polisi bu polislerin arabasına ateş ederek bir kişiyi yakaladı. Olaylar da böylece başladı. 24 Aralık günü gece Nikos Samson 60 kişilik birliği ile Küçük Kaymaklı’da bulunan Rumları kurtarmak için saldırı başlattı. Amacı Küçük Kaymaklı’da bulunan Türkleri imha etmekti. Mücahitlerle çatışmalar başladı. Türk mevzilerinin güçlü direnişi karşısında başarılı olamayan Nikos Samson, Akritas örgütünün dışında kalan Renos Kiriakidis komutasındaki silahlı grubun yardımını alarak 17 Kıbrıslı Türk’ü şehit etti, 500 Türkü esir aldı.

Rumlar 21- 22 Aralık’ta Ayvasıl köyüne saldırarak katliam yaptılar. Rumların saldırısında 12 Kıbrıs Türkü şehit oldu. 3 Ocak 1964 günü köy dışında yapılan aramada 9 kişinin daha cesedi bulundu. 13 Ocak 1964 gününe kadar yapılan kazılarda toplam 21 kişinin cesedi bulundu. Ayvasıl köyünü basan Rum çeteler Türkleri katletmeden önce köylülere çukurlar kazdırıp, kazdıkları çukurlarla Türkleri katledip gömmüşlerdir.

 Kumsal Baskını

24 Aralık 1963 günü Rumlar Lefkoşa’nın Kumsal kentine saldırı başlattılar. Bu saldırılarda 1960 Zürih ve Londra antlaşmaları gereği Kıbrıs’ta bulunan Türk kuvvetleri alayında görevli Tabip Binbaşı Nihat İlhan’ın da evi basılmış ve tabip binbaşının eşi ve 3 çocuğu gizlendikleri banyoda acımasızca katledilmişlerdir. Rum çetelerin katliam yaptıkları ev bugün Barbarlık Müzesi adıyla ziyarete açıktır. Rum saldırıları nedeniyle alayda alarm verildiği için tabip Binbaşı İlhan evde yoktu, alayın hastanesinde yaralıları tedavi etmekle uğraşıyordu. Kanlı Noel’de adada bulunan bütün Türk köyleri Rum çetelerinin saldırısına uğramıştır. Saldırıların devam etmesi üzerine Türk kuvvetleri alayı da mücahitlere destek vererek Rumların katliamlarını önlemiştir. Türk savaş uçakları Lefkoşa üzerinde uyarı uçuşları yapmış korkak Makaryos'un saldırılarını durdurmuştur. Kanlı Noel olayları üzerine 30 Aralık 1963 günü Türkiye- İngiltere- Yunanistan, Türkler ve Rumlar arasında yeşil hattı belirleyen Yeşil Hat Anlaşmasını imzaladılar. Bu hat 20 Temmuz 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı’na kadar devam etti.

Kanlı Noel 21 Aralık 1963 Rum ve Yunanlıların Türklere uyguladığı bir soykırımdır. 21 Aralık 1963 Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti tarafından soykırım olarak kabul edilmelidir ve dünyaya ilan edilmelidir.