Güney Sudan Dışişleri Bakanı Hon. Awut Deng Acuil, “Dünyanın pek çok bölgesinde ve çevre ülkelerde mülteci kamplarında çok insanımız var, Güney Sudan halkı çok acı çekti, yeni hükümetin kurulmasıyla bu acıları ortadan kaldırabiliriz.” dedi.

Bakan Acuil, Stratejik Düşünce Enstitüsü'nde “Ayrılığın Hikayesi ve Güney Sudan’da Güncel Gelişmeler” adlı panelde konuştu.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun daveti üzerine Türkiye’ye resmi ziyaret gerçekleştirdiğini anımsatan Acuil, misafirperverliklerinden dolayı Türk heyete teşekkürlerini bildirdi.

Türkiye ve Güney Sudan’ı "iki müttefik ve dost ülke" olarak adlandıran Acuil, ziyareti kapsamında verimli temaslarda bulunduğunu söyledi.

Kiir ve Riek'in 2018 anlaşması

Sudan'dan 2011'de ayrılan ülkesinin kuruluş sürecine değinen Acuil, Güney Sudan’ın önceliğinin ülke sınırları içerisinde barışın tesis edilebilmesi olduğunu belirtti. 

Acuil, bu aşamada en önemli enstrümanın 2018’deki barış anlaşmasının hayat geçirilmesi olduğunu vurgulayarak  “Güney Sudan’da bazı anlaşmazlıkların çözümü henüz bekliyor. Geçiş hükümetinin kurulmasının sağlayan (Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit ve muhalif lider Riek Machar'ın imzaladığı) 2018 barış anlaşmasının hayata geçirilmesi gerekiyor.” dedi.

Barışın tesisinin güvenliğin sağlanmasıyla olabileceğini belirten Acuil: 

"Geçiş hükümetinin kurulması için üzerinde görüşülen anlaşmalardan biri güvenlik alanında. Güney Sudan’ın farklı bölgelerine dağılmış silahlı güçler var. Bunların bazılarıyla anlaşma sağlandı ancak bazılarıyla anlaşma sağlanamıyor. Geçiş hükümetinin kurulması için silahlı güçlerin bir araya getirilmesi gerekiyor. Güney Sudan Barış Gücü’nü oluşturmaya çalışıyoruz." diye konuştu.

Anlaşmanın uygulanamadığını ve tarafların bazı tutumları sebebiyle geçiş hükümetinin kurulmasının geciktiğini kaydeden Acuil, bu durumun ülke insanının daha fazla acı çekmesine sebep olduğunu dile getirdi.

Acuil, "Hükümeti bir an önce kurmamız ve ilerleyebilmemiz gerekiyor. Dünyanın pek çok bölgesinde ve çevre ülkelerde mülteci kamplarında çok insanımız var, Güney Sudan halkı çok acı çekti, yeni hükümetin kurulmasıyla bu acıları ortadan kaldırabiliriz.” ifadelerini kullandı.

"Savaşı denedik"

Güney Sudan halkının uzun süredir barışa özlem duyduğunu belirten Acuil, barış anlaşmasının hükümet tarafından fonlanması gerektiğini söyledi.

Acuil, yönetim ile muhalefet arasındaki uzlaşı sürecinin devam ettiğini belirterek tüm grupların sürece katılması gerektiğini kaydetti.

Amacın ülkedeki silahları susturmaktan geçtiğini kaydeden Acuil, "Daha önce savaş seçeneğini denedik, şu andaki duruşumuz diyalog ve müzakere. Dışarıdaki grupları sürece angaje etmeye çalışıyoruz. Geçiş süreci sonrası seçimler yapılacak.” diye konuştu.

Acuil şunları kaydetti:

“Sudan’ın da barışı Güney Sudan’ın barışına bağlı. Bu süreçler bölgesel barışın tesis edilmesine katkıda bulunacak. Barışı deneyimleyemiyorsanız, haklardan mahrumsanız, eşit vatandaşlık haklarınız yok ise o zaman o sistemin bir parçası olarak kendinizi tanımlayamıyorsunuzdur. Barış sürecinde eşimi de kaybettim, çocuklarımı bağımsız bir ülkede yetiştirmek istiyorum. 

Sudan’dan ayrıldığımız için pişman değiliz. İnsanlarımız barışçıl, iş yapabilmelerini istiyoruz. Sudan bir ülke olarak ayakta kalmalı biz de Güney Sudan olarak var olabilmeliyiz. Her ulusun ayağa kalkma süreci, kendi ülkesini kurma süreci var. Parlak bir gelecek bizi bekliyor. Kalkınabiliyorsanız yoksullaşmazsınız. Güney Sudan’da herkes kendini şanslı ve talihli hissedebilmeli. Afrika Birliği devletlerinin bayrakları arasında Güney Sudan’ın bayrağı da dalgalanmalı. Bazı entegrasyon süreçlerinin en iyi şekilde hayata geçirilmesi gerekiyor.”

Ayrıca Güney Sudan Dışişleri Bakanı Acuil, Sudan zor süreçten geçerken sadece Türkiye'nin elçilik faaliyetlerine devam ettiğini söyledi ve teşekkür etti. 

Süreç

Sudan'dan 2011'de ayrılarak bağımsızlığını ilan eden Güney Sudan, Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit'in Aralık 2013'te yardımcısı Riek Machar'ı "darbe teşebbüsü" iddiasıyla görevden almasının ardından iç savaşa sürüklenmişti.

Hükümetler Arası Kalkınma Otoritesi (IGAD) gözetiminde yürütülen barış görüşmeleri sonucu, taraflar defalarca barış ve ateşkes anlaşması imzalasa da çatışmalar yeniden patlak vermişti.

Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'da 2018'de düzenlenen 33. IGAD Devlet ve Hükümet Başkanları Toplantısı'nda bir araya gelen muhalif lider Machar ve Mayardit, barış anlaşmasına imza atmıştı.