Balkanlardaki son durum Stratejik Düşünce Enstitüsü’nde düzenlenen “Balkanlar Arnavutluk ve Karadağ” başlıklı panelde ele alındı. Büyükelçi Ergin Soner’in oturum başkanlığını yaptığı panelde Arnavutluk Büyükelçisi Kastriot Robo, Karadağ Büyükelçisi Perisa Kastratovic, Büyükelçi Hasan Aşan, TİKA Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Birol Çetin, Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Zeki İbrahimgil kıymetli görüşlerini paylaştı.
Büyükelçi Hasan Aşan, Balkanlar’ın Avrupa Birliği serüvenini değerlendirdi. Aşan Avrupa Birliğinin istediği Balkanlar politikasını uygulayamadığını söyledi. Aşan’a göre AB’nin amacı Balkan ülkelerini eş zamanlı olarak birliğe dahil etmekti. Ancak hem ülkelerin üzerine düşen ödevleri yapmamaları hem de farklı ülkelerin engellemesi yüzünden bazı Balkan ülkeleri Avrupa Birliği’ne üye olabilde bazıları ise bunu dışında bırakıldı. Bu da bölgede sıkıntıya neden oldu.
“Avrupa Birliği’nin Balkanları eş zamanlı içine alamaması başka ülkeleri bölgeye çekti. Mesela şu sıralar Rusya- Sırbistan işbirliği konuşuluyor. Bu da bölge ülkelerini ve AB’yi rahatsız ediyor.”
Arnavutluk Büyükelçisi Kastriot Robo ise Arnavutluk’un Avrupa Birliği ile entegrasyonuna dair açıklamalarda bulundu. AB üyeliği için ilk başvuran Balkan ülkelerinden biri olduklarını dile getiren Arnavutluk Büyükelçisi Hırvatistan’ın dönem başkanlığını yürüttüğü bu dönemden umutlu olduklarını söyledi.
Ekim ayında Ankara’da göreve başlayan Karadağ Büyükelçisi Perisa Kastratovic ilk konuşmasını SDE’de yapmaktan duyduğu memnuniyeti paylaştı. Kastratovic, 2017 yılında NATO üyesi olan Karadağ’ın AB üyeliği için de gerekli reformları gerçekleştirdiğini söyledi. Ayrıca Avrupa Birliği’ndeki son durumu ise şu şekilde değerlendirdi:
“…Bizler şu an AB’ye girmek için acele etmiyoruz. Reformlarımızı en iyi şekilde gerçekleştirmeye çalışıyoruz… Avrupa Birliği yeniden düzenlenme, ortak ilkelerle yeniden tanımlanma konusunda zorlu bir süreçten geçiyor. Özellikle de Brexit, İngiltere’nin AB’den ayrılmasının ardından… “
TİKA Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Birol Çetin Balkanlar konusundaki endişelerini dile getirdi, “Balkanlarda en büyük sıkıntı genç nüfusun göç etmesi. İkinci husus ise halkın üretimden koparılması” dedi. Prof. Dr. Çetin, Balkanlar ve Türkiye’nin ortak kültüre sahip olduğunu söyledi. Arnavutça ile 4000 ortak kelimemiz olduğuna dikkat çekti. TİKA olarak Balkanlarda 120-130 ülkede yıllık 2 bin proje gerçekleştirdiklerini söyleyen Çetin bu projelerin içeriğini ise şu şekilde anlattı:
“TİKA önceleri daha çok Balkanlarda işsizlik, eğitim, sağlık alanlarında projeler gerçekleştiriyordu. Şimdi daha çok kültürel projeler yapıyoruz. Bizler projeleri kendi kafamıza göre değil daha çok onlardan gelen talepler üzerine gerçekleştiriyoruz. Temel hedefimiz ortak kültüre sahip olduğumuz Balkanlarda barış dönemi hiç bitmesin”
Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Zeki İbrahimgil ise “Balkanlarda Osmanlı Dönemi Vakıf Eserleri” üzerine değerlendirmede bulundu. Balkanlarda 15 binin üzerinde kültür mirasımız olduğunu söyleyen İbrahimgil, Türkiye’nin bu eserleri ayakta tutmak adına gerekli çabayı gösterdiğini söyledi ve eserleri barındıran ülkelerle Dünyadaki birtakım birliklerin de dünya mirası bu eserlerin ayakta kalması için gerekli desteği vermesinin önemine vurgu yaptı.