Hükümetten Yeni paket

Başbakan Binali Yıldırım Bakanlar Kurulu’nun ardından yeni paketin detaylarını ve bu paket kapsamında çeşitli düzenlemeler yapılacağını açıkladı.

İmar Barışı

31 Aralık 2017 tarihi öncesindeki iskansız, kaçak yapılara iskân verilecek. Böylece su, elektrik, doğal gaz bağlanabilecek. Başbakan Binali Yıldırım aslında bunun bir imar affı değil, imar barışı olduğunu özellikle vurguladı. Aradaki farkı da şöyle belirtti: İmar affı olsa, kişi bu hakkı aldıktan sonra istediği gibi yıkabilir, kat çıkabilir, sınırlarını artırabilir, emsalini değiştirebilir. Bu düzenlemede bunlar söz konusu değil. Örneğin bir kişinin konutu var, bu düzenleme diyor ki bu konutu artık tanıyorum. Su, elektrik ve doğal gaz bağlatılabilir; ancak buraya ilave kat çıkma, yıkıp yeniden yapma gibi bir istek söz konusu ise, o zaman yapı kayıt belgesiyle Belediyeye gidilecek. Oranın emsali ne ise onu belediyeden alıp yeniden yapacak. Bunun için de sembolik bir ücret alınacak. Arsa emlak değeri ile yapı yaklaşık maliyeti toplamı üzerinden %3 kayıt bedeli. Böylece hem tüm yapılar kayıt altına alınış olacak, hem de elde edilecek gelir riskli yapıların dönüşümünde kullanılacağından kentsel dönüşüm süreci hızlandırılmış olacak.

Vergi Barışı

Bu düzenleme ile 31 Mart 2018 tarihinden önceki vergi ve vergi cezaları, bazı idari para cezaları, öğrenim ve katkı kredisi gibi bazı kamu alacakları, gümrük vergileri ve bu vergiye ilişkin idari para cezaları, sigorta primleri, emeklilik keseneği, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ile bu alacaklara ilişkin her türlü faiz, zam, gecikme zammı, gecikme faizi, cezai faiz, gecikme cezaları yeniden yapılandırılacak. Trafik cezaları, otoyol kaçak geçişleri, askerlik, nüfus, RTÜK, köprü cezaları gibi kısaca vatandaşın devletle, devlet kurumlarıyla arasında olan anlaşmazlıklar çözüme kavuşturulmuş olacak. Ödemeler, 2’şer aylık dönemler halinde, 18 eşit taksitte ve kredi kartı ile gerçekleştirilebilecek.

Stok Affı

İşletmeler stoklarında olduğu halde kayıtlarında olmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları vergi dairelerine bildirerek defterlerine kaydedebilecek. Kasa fazlalıklarını da beyan usulü ile kayıt altına alabilecek.

Emeklilere Bayram İkramiyesi

Her yıl, Ramazan ve Kurban Bayramları öncesinde tüm emeklilere 1000’er TL ikramiye verilecek. 12 milyon emekliye toplamda 24 milyar TL ödeme yapılması bekleniyor.

Yaşlılık Aylığı

266 TL olan ve her üç ayda bir ödeme yapılan 65 yaş üzerine ödenen yaşlılık aylık maaşı 500 TL’ye çıkarak her üç ayda bir 1500 TL ödeme yapılacak.

Genç Girişimciler

Önceki uygulamada iş yeri açmak isteyen 18-29 yaş arasındaki gençlere 3 yıla kadar vergi kolaylığı uygulanmakta, gelir vergisinden de 75 bin TL’ye kadar muafiyet söz konusu idi. Yeni düzenleme ile birlikte iş yeri açmak isteyen gençlerin bir yıl boyunca BAĞ-KUR primini devlet karşılayacak.

Üniversite Affı

Yeni düzenleme ile çeşitli nedenlerden ötürü öğrenim hayatına devam edemeyen yaklaşık 500 bin öğrenciye bir kereliğine mahsus üniversiteye geri dönme hakkı tanmış olacak. Bunun için uygulanacak tek istisna öğrencilerin herhangi bir terör örgütü ile hiçbir şekilde bağlantısı bulunmuyor olması.

Paketin sağlayacağı düşünülen avantajlar

Bu düzenleme ile vatandaş-devlet- reel sektör arasında ekonomik barış sağlanmış olacak. Borç ve prim yapılandırması ve de imar barışı sayesinde ekonomi kayıt altına alınmış olacak. Genç girişimciler sayesinde işsizlik rakamları azalacak. Yapılan bu düzenlemeler ile iç talepte artış meydana gelecek ve böylece ekonomik büyümeye katkı sağlanmış olacak. Devlete gelen sıcak para girişi ile ekonomi canlandırılacak.

Soru işaretleri

Peki, bu düzenleme ile birlikte piyasada oluşan soru işaretleri neler onlara da göz atalım. Türkiye ekonomisinin temel sorunlarına bakıldığında düşük büyüme, yüksek enflasyon ve yüksek işsizlik oranlarının ön plana çıktığını görmekteyiz. Öncelikle, emekli primi, yaşlılık maaş artışı, vergi, SGK barışı, ve imar barışı, vergi oranlarının düşürülmesi gibi düzenlemelerin bizim gibi enflasyon oranın yüksek ve yatırımlarının büyük bir bölümünün dış finansmana bağlı olduğu ekonomilerde enflasyonu ve cari açığı daha da yükseltebileceği korkusunu uyandırmaktadır.

Akıllarda soru işareti bırakan diğer bir soru ise, yeni düzenlemeler (imar affı, vergi barışı) ile herhangi bir ek bütçe elde edilmediği takdirde devlet bütçesinden karşılanacak olan toplam 24 milyar TL’lik emekli ödemelerinin 2018 yılının bütçe açığı olan 65,7 milyar TL’nin üzerine eklenecek olmasından ortaya çıkıyor. Diyelim ki yeni düzenlemeler ile beklenilen gelir elde edildi ve 2018 yılı bütçesine herhangi bir ek yük gelmedi. Peki, bundan sonraki bütçelere doğrudan yansıyacak olan bu ek 24 milyar TL, vergi affı ve indirimleri gibi uygulamalar yapılmadığında hangi kalemlerden karşılanacak? Çözüm, vergilerin yeniden artırılması mı ya da dış borçlanma ile mi olacak?

Umarız yeni düzenlemeler ile birlikte Türkiye ekonomisinin hedeflerinden olan istikrarlı ekonomik büyüme sağlanırken, işsizlik ve cari açık azaltılır ve bu soru işaretleri ortadan kaldırılarak ekonomide beklenilen istikrar elde edilmiş olur.  

17.05.2018