Suudi Arabistan Çöl Davosu Zirvesi

Dünya’nın gözü gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetinin ardından 23-25 Ekim Suudi Arabistan’da tarihleri arasında gerçekleştirilen ve ‘Çöl Davosu’ olarak bilinen “Future Investment Initiative (FII)” zirvesinde idi. Çöl Davosu, Suudi Arabistan Varlık Fonu tarafından organize edilen ve uluslararası kuruluşlara Suudi Arabistan'da teknoloji, küresel yönetişim ve çevre dahil olmak üzere ekonomik kalkınma ile ilgili konuların tartışıldığı ve geniş çaplı iş anlaşmaları yapma imkânı sunan uluslararası bir zirvedir. Geçtiğimiz yıl birincisi düzenlenen zirvede yapay zekâ, kripto para ve iklim değişiklikleri tartışılmıştı. Bu seneki ana tema ise Suudi Arabistan’a daha fazla yatırımcı çekmek, uluslararası kuruluşlarla ilişkileri kuvvetlendirmek ve Krallığa güvenli ve kârlı projeler kazandırmak idi.

Ancak daha zirve başlamadan zirveyle ilgili birçok gelişme yaşandı. CNN, CNBC, Bloomberg, IMF, Dünya Bankası, New York Times, Google, Ford gibi Avrupa ve Amerika’lı birçok kuruluş Arabistan’ı protesto ederek zirveden çekildi. Amerikalı, İngiliz, Hollandalı ve Fransız bakanlar ile bazı bürokratlar da toplantıya katılmaktan vazgeçtiklerini duyurdu. Bunun yanı sıra zirveni başlamasına bir gün kala konferansın internet sitesi hacklenerek tüm dünya Arabistan’a karşı boykota çağrıldı.  

Oysaki özellikle batı ülkelerinin beklediği olmadı ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman önderliğinde gerçekleştirilen zirve üç günde 56 milyar dolar tutarında 25’den fazla iş anlaşmalarına tanıklık etti.  Anlaşma yapan şirketler arasında Güney Kore otomobil üreticisi Hyundai, Amerikan rafine tedarik firması Schlumberger ve Fransız petrol şirketi Total de bulunuyor. Suudi Arabistan petrol firması Aramco’nun ise 34 milyar dolarlık toplam 14 anlaşmaya imza attığı duyuruldu. Zirveye Rusya’nın kalabalık bir heyetle katılması ve 5 milyar dolarlık yatırım anlaşması imzalaması ise dikkat çeken unsurlardan biriydi. Zirvenin son günü Suudi Arabistan Enerji Bakanı Halid el-Falih, “İmzalanan sözleşmelerin çoğunun ABD’li şirketlere ait olduğunu ve iki ülke arasındaki çıkarların konferansın başarısız boykot kampanyasıyla zayıflatılmasından çok daha büyük olduğunu” belirtti.

Böylece, bu yıl Veliaht Prens Muhammed bin Selman önderliğinde ikincisi düzenlenen üç günlük zirve 88 ülkeden 3 bin 500’ün üzerinde katılımcıyı ağırlamış ve Cemal Kaşıkçı cinayetinin ardından düzenlenen boykotlara rağmen milyarlarca dolarlık yatırımlara tanıklık etmiştir.