Ekim 2017’de Irak Şam İslam Devleti'nin yok edilmesinden sonra Suriye’deki durum aktif bir çatışma ortamından askeri terminolojide GRİ BÖLGE olarak bilinen barış ve savaş arasında bulunan Gri Bölgeye geçmiştir.

Gri Bölgede Aldatma Harekâtının Önemi

Bütün savaşlar aldatmaya dayanır. Bu nedenle taarruz gücünüz varsa bu gücünüz yokmuş gibi görünün.

Kuvvetlerinizi kullandığınız sırada sanki hiçbir hareket yapmıyormuş gibi davranın.

Yakınındaysanız düşmana uzaktaymışsınız duygusunu verin. Uzakta olduğunuz zamanlarda düşmana yakınındaymışsınız duygusunu verin.

Düşmanı kandırmak için yemleme yöntemini kullanın.

Ülkeniz içinde karışıklık varmış gibi görünün ve düşmanı imha edin. (SUN TZU Taktiği)

Günümüzde savaş ve barış siyah ve beyaz kadar kolay ayırt edilemiyor. Savaş arık diplomasinin bittiği yerde başlamıyor. Bazen savaşın bittiği yerde diplomasi başlıyor.

Günümüzde savaşla barışın arasında artık GRİ BÖLGE var.

Gri bölgede dost ve düşman kavramları bulanıktır. Korku, tehdit, caydırıcılık çabalarını içerir. Gri bölgelerdeki mücadelenin diğer kısmında topyekûn savaşa göre daha düşük yoğunlukta silahlı çatışma yer almaktadır. 

Gri bölgede çatışmalar asimetrik(düzensiz) karakterdedir. Vekâlet savaşının bir kısmı gri bölgede cereyan eder. Terörizm asimetrik (düzensiz) savaşta kullanılan en sık yöntemdir. Gri bölgenin topyekûn savaşa bir adım yaklaştığı diğer alan HİBRİT SAVAŞ BÖLGESİDİR.

Hibrit Savaş ile Gri Bölge artık turuncuya dönmektedir. Hibrit savaşta silahlı çatışma düzeyi asimetrik savaşa göre daha fazladır.

Gri Bölgenin barış ve savaş arasında kabaca tanımlanmış bir sorun alanı olduğu kabul görmektedir. Diğer bir ifade ile gri bölge savaşı ile barış arasında kalan çatışmasızlık durumunu ifade eder.

Küresel güçler sıcak savaşa neden olmadan düşman gördükleri ülkeyi veya ittifak sistemlerini öncelikle bozmak, parçalamak amacı gütmektedirler. Bu amaçla gri bölge savaşı başlatmak isteyen devlet veya hükümet dışı organizasyonlar öncelikle diplomatik ve ekonomik eylemlere başvururlar. Ardından konvensiyonel olmayan savaş ve sosyal medya, sahte anlatılar, siber saldırılar dezenformasyon (kasten yalan bilgi verme) harp vasıtalarından istifade ederler. Farkına varmadığımız gri bölge savaşı uygulamaları ülkelerin birbirini dost olarak tanımasını geciktirmekte herhangi bir olay karşısında karar verme ve tepki gösterme hızlarını azaltmakta sonuçta stratejik belirsizliklere yol açmaktadır. Bu rekabet ve kışkırtma eylemleriyle gri bölge savaşını planlayan devletler sıcak çatışma eşiğine gelince sıcak savaşa yol açmadan hedeflerine ulaşmaya çalışmaktadırlar.

Gri Bölge Stratejisi

Bir devletin milli çıkarlarına ulaşmasını sağlayacak politik hedeflere doğrudan askeri kuvvet kullanmadan ulaşmasını sağlayan çok boyutlu sınırları kesin olmayan belirsiz bir dizi çabadır.

Gri Bölge Savaşı Nedir?

Gri Bölge Savaşı: Hibrit savaş, politik savaş, keskin güç, iftira atma, düzensiz savaş ve modern caydırıcılık olarak da ifade edilebilir.

Gri Bölge;

• Doğrudan savaş uygulamalarını
• Bilgi işlemlerini
• Siyasi ve ekonomik baskıları
• Siber savaşı
• Vekâlet savaşlarına desteği
• Devlet kontrolündeki kuvvetler tarafından yaratılan provokasyonları kapsamaktadır.

Son yıllarda önemi gittikçe artan gri bölge savaş stratejisi ve gri bölge savaş taktikleri ABD, Rusya ve Çin gibi küresel oyun kurucu ülkeler tarafından önceden ve gizlice planlanmaktadır.

Suriye’de Gri Bölge Strateji Uygulamaları

Bir devletin gri bölge savaş stratejisinin başarısı siyasi, askeri, ekonomik ortamdan ustalıkla faydalanmasına, gri bölge taktiklerini bir senaryo dâhilinde yerinde ve zamanında başarı ile uygulanmasına bağlıdır. Rusya ve İran Suriye’nin içinde bulunduğu siyasi, askeri, ekonomik durumdan çıkar sağlamak amacıyla Suriye’de gri bölge savaş taktiklerini geçen 9 yılda başarı ile icra etmişlerdir.

Rusya ve İran içinde bulundukları tecrit ve ambargo koşullarına rağmen Suriye iç savaşına çok sayıda milis, üniformalı seçkin birlikler silah ve mühimmat göndermiş olmaları siyasi ve analizcilerin dikkatini çekmeye devam etmektedir.

Rusya’nın tarihi amacı sıcak denizlere inmektir. Bu durum bütün dünyaca bilinmektedir. 1961’den beri Rusya’nın Suriye silahlı kuvvetlerini eğitip donattığı sır değildir. Rusya, Doğu Akdeniz havzasında bulunan enerji kaynaklarının tamamının batılı ülkelerin eline geçmesini arzu etmemektedir. Rusya’nın Suriye’deki ortağı İran Şiilik İslam inancını bölge ülkelerine yaymak istemektedir. İran’ın hedef aldığı tek ülke Suriye değildir. İran’ın gri bölge savaş stratejisi Suriye’nin yanında Suudi Arabistan, Bahreyn, Katar, Irak, Kuveyt, BAE ve Umman gibi körfez ülkelerini, Yemen, Ürdün ve Lübnan’ı da kapsamaktadır. Doğu ve Kuzey Afrika ülkeleri de İran’ın gri bölge savaşı harekât alanına dâhildir.

İran’ın Suriye’de sıcak çatışma bölgesine asker ve vekil savaşçı göndermesi aynı zamanda ABD, NATO ve Türkiye’ye tam bir meydan okuma olarak değerlendirilmelidir. Süreç içerisinde İran sıcak çatışmanın tam da içinde yer aldı. Buna rağmen 2011-2015 yılları arasında ABD, Rusya ve İran’ın Suriye’de aktif rol oynamasına sessiz kaldı.

Rusya ve İran konvensiyonel güçlerini ve Hizbullah gibi vekil savaşçılarını Suriye’de Beşar Esad’ın emrine vererek fiili veya tehdit içeren bir biçimde kullanmışlardır. Dünyadan tecrit edilmiş olan Rusya ve İran’ın amacı ABD liderliğindeki NATO ittifak sisteminde çatlaklar meydana getirmekti. Rusya ABD’yi Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) dağılmasından sorumlu tutuyor.

İran ise Afganistan, Irak, Suriye ve Kuzey Afrika’dan sonra parçalanma sırasının kendisine geleceğini biliyor.

Suriye iç savaşından önce Türkiye-Suriye ilişkileri özellikle 1998 Adana mutabakatının da olumlu etkisi ile önemli gelişmeler göstermiştir. Ancak, Mart 2011’de Suriye’de iç savaşın başladığı andan itibaren Türkiye 180 derecelik dönüşle ABD ve NATO’nun liderlik ettiği Beşar Esad Rejimine muhalif cephede yer almıştır. İran ise Beşar Esad’ın yardım talebiyle Suriye iç savaşı başladığı andan itibaren Lübnan merkezli Hizbullah militanlarını ve devrim muhafızlarını Esad rejiminin yardımına göndermiştir.

ABD’nin PKK/PYD/YPG ile olan ilişkisi Türkiye ile ABD ilişkilerinde kırılmalara neden oldu. Gri bölge savaş stratejisini uygulayan Rusya ve İran, NATO ve ABD Türkiye ilişkilerinde çatlakların oluşmasına sebep oldu. Bu durum ilginç bir şekilde Türkiye’nin 180 derecelik bir dönüşle başlangıçtan beri Beşar Esad rejimine destek veren Rusya ve İran ortaklığına yanaşmasına sebep oldu.

Bu durumu iyi değerlendiren Rusya gri bölge savaş prensiplerini uygulayarak Türkiye’ye isteklerini kabul ettirmek için elini güçlendirdi. Rusya zaman zaman konvensiyonel güçlerini de kullanacağı izlenimi vererek Türkiye’nin zor durumda kalmasını sağladı.

Rusya’nın gri bölge savaş yaklaşımlarının amacı hedeflerine düşük maliyetli olarak ulaşmaktır. Rusya’nın gri bölgeden faydalanması yeni değildir. Bu taktiklerini bugünlerde geniş çapta uyguluyor olması her zamankinden daha önemlidir.

Gri bölge savaşı ve Rusya Genelkurmay Başkanı Geresimov doktrini;

• Gerginliği bilerek isteyerek tırmandırmak
• Kasten yanlış bilgi vermek (Dezenformasyon)
• Politik etki
• Enerji ve ekonomik alandaki baskılar
• Askeri olmayan araçlarla hedefe ulaşmak Geresimov doktrinin en önemli prensipleridir.   

Türkiye Suriye’de çok dikkatli olmalıdır. Geresimov doktrinin iyi anlayıp analiz etmelidir. Rejim ve İran destekli milislerin PKK/YPG ile çatışması için gri bölge savaş ortamının hazırlanması yönünde çabalarını hızlandırmalıdır. Rejim ve İran destekli milislerin PKK ve YPG’nin kontrol ettiği bölgeye müdahalesine örtülü destek vermelidir. Türkiye Milli silah sistemlerinin üretilmesi yönünde çabalarını hızlandırmalıdır. 

GÜNÜMÜZ SAVAŞLARINDA ARTIK ÇANAKKALE SAVAŞI’NDA OLDUĞU GİBİ SAVAŞIN BİR ADABI VE AHLAKI KALMAMIŞTIR.