Sayı: 1992/3826

Konu: NATO kararlılık gösterisi – 92 (Display Determination)

Tarih 25 Eylül 1992 – 8 Ekim 1992

Tatbikat Mevkii: Orta ve Doğu Akdeniz ile Ege Denizi sularında icra edilecek.

Tatbikata katılacak birlikler:

• Yeşil Kuvvetler DM-357 TCG Muavenet: D-349 Kılıçpaşa
• F-83SPSNUmanica (İSPANYA);
• C-550 Vittorio Veneto( İTALYA) ;
• F-911 BNS Westdiep (BELÇİKA)
• Kahverengi Kuvvetler: CV-60 USS Saratoğa Uçak Gemisi (USA);
• CG51USS Thomas Gate (USA);
• CG-26 USS Belknap

Bu tatbikat Ege Denizi ile Akdeniz karasularında gerçekleştirilecek ve 25 Eylül’de başlayıp 8 Ekim 1992 tarihinde sona erecekti. Her şey yukarıda yazılı emirle başlamıştı. Evrakların üzerinde NATO Kararlılık Gösterisi-92 yazıyordu.

Bütün askerlerde uluslararası tatbikata katılmak ayrı bir heyecan yaratır… Hazırlıklar günler öncesinden başlar. Bu tatbikata katılacak TCG – Muavenet’in personeli de eminim aynı heyecanı yaşamış ve özel bir hazırlık yapmıştır. Hiçbir olayın sonunu başlangıç sürecinde tahmin edemezsiniz. TCG – Muavenet’in personeli de tatbikatta kendilerine verilecek görevleri en iyi şekilde yapmak için, EGE ve AKDENİZ’in sularına açılmışlardı.

Bu çok uluslu tatbikat Amerikalı Amiral Jeremey Michael Boor’da komutasında icra ediliyordu. Çok uluslu tatbikat sırasında USS Saratoya Uçak Gemisi’ninde içinde olduğu ABD Deniz Kuvvetlerine ait gemilerin yer aldığı ve düşman kuvvetlerini temsil eden gurubu Amerikalı Amiral T. Joseph Lopezof komuta ediyordu. Hollanda, İtalya ve Belçika Deniz Kuvvetlerine ait gemilerin yer aldığı yeşil gurubu ise Hollandalı Amiral Krooon komuta ediyordu.

Komutanların vermiş olduğu emire göre düşman kuvvetler taktik ve eğitim çalışmaları çerçevesinde EGE DENİZİ’nden Saros Körfezi’ne kadar bir çıkarma girişiminde bulunacak, dost kuvvetler ise düşman kuvvetlerini aramak, yapacakları amfibi çıkarmayı engellemek üzere ne zaman ve nerede olursa olsun tüm savaş gücünü kullanarak düşmanı yok etmek ve zafere ulaşmak için tüm yeteneklerini kullanmak üzere emir ve tam yetki almıştı.  Tabi ki tüm karşılaşmalar sırasında uygulanacak olan saldırı ve yok etme taktikleri simüle olarak tatbik edilecekti. Saros Körfezi istikametinde seyreden TCG Muavenet’e USS Saratoga Uçak Gemisi neden hızla 4 mil mesafeye kadar yaklaşmıştır? Aslında USS Saratoga’nın daha güneyde ve 70 mil mesafede olması gerekiyordu.

Tatbikatın yeni safhasında da yine TCG Muavenet’in 50 mil kadar güneyinde pozisyon alacaktı… Ancak on dakika içerisinde neden USS Saratoga bu kadar yaklaşarak TCG Muavenet’i takip ediyordu? Kimse buna bir anlam veremiyordu. Tatbikatta USS Saratoga düşman kuvvetlerini temsil etse de netice olarak müttefik ülkelerin gemisiydi. Ne gariptir ki aynı yıl içerisinde yani 1992 yılında ABD helikopterleri Cudi Dağı, Sinat ve Haftanin Kamplarında PKK’ya silah, mühimmat ve yiyecek malzemesi atarken Türk Silahlı Kuvvetleri unsurları tarafından uçak savar atışlarına maruz kalmışlardı… ABD’nin PKK’ya yardım etiiği açığa çıkmıştı. Kahverengi kuvvetlerde yer alan USS Saratoga neden yeşil kuvvetlerde yer alan TCG Muavenet’e karşı alarm durumuna geçmişti. Saratoga’nın en üst seviyede alarm durumuna geçmesi için mutlaka emir verilmiş olmalıydı. Emir verilmeden en üst seviyede alarm durumuna geçemezdi. Alarm durumuna geçmeden çağrı yapıp TCG Muavenet’e kimlik sorması gerekmez miydi? USS Saratoga Uçak Gemisi atış kontrol radarını müttefik ülkenin savaş gemisi TCG Muavenet’ e yani muhribine çevirerek kilitlemişti. TCG Muavenet kendisinden 4 mil uzaklıktaki USS Saratoga’dan atılan iki Sea Sparrow güdümlü mermi ile vurulmuştu.

USS Saratoga Uçak Gemisi’nin Komutanı Albay James Drager’a, “Bu bir kaza değil sen bunu biliyorsun” diye hesap sormak hakkımız. Şehitlerimizi rahmetle anıyorum. ABD ile Münbiç’te müşterek devriye görevi icra ederken hatırlatmak istedim. Devletlerarası ilişkilerde dostluklar değil, daima çıkarlar ön plandadır.

Mithat IŞIK

Kaynak: DM357 TCG Muavenet

04.07.2018