Filistinli Gruplar Çin'de Birlik Anlaşması Yaptı
Filistinli gruplar, Çin'in başkenti Pekin'de iki gün süren toplantıların sonunda, tüm Filistinli güçlerin Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) çatısı altında yer aldığı kapsamlı bir ulusal birliğe ulaşma ve geçici bir ulusal uzlaşı hükümeti kurma konusunda anlaşmaya vardıklarını açıkladılar. Bu toplantı, Çin'in resmi daveti üzerine gerçekleştirildi.
Toplantıya katılan 14 Filistinli grup şunlardı: Fetih, Hamas, İslami Cihad, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi, Filistin Demokratik Kurtuluş Cephesi, Filistin Halk Partisi, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi Genel Komutanlığı, Filistin Demokratik Birlik (FIDA), Filistin Kurtuluş Cephesi, Arap Kurtuluş Cephesi, Filistin Arap Cephesi ve Halk Kurtuluş Savaşçıları (Kuvvetler).
Toplantı sonunda yayımlanan bildiride, "Çin'deki görüşmeler sırasında, tüm Filistinli güç ve grupları FKÖ çerçevesinde kapsayan kapsamlı bir Filistin ulusal birliğine ulaşma ve BM kararlarına uygun olarak başkenti Kudüs olan bağımsız Filistin devletinin kurulmasını sağlama ve 194 sayılı karar uyarınca dönüş hakkını garanti altına alma" konusunda anlaşmaya varıldığı belirtildi.
Bildiride, bölünmeyi sona erdirme anlaşmalarının uygulanmasını takip eden dört madde belirlendi:
1. BM'nin ilgili kararlarına uygun olarak başkenti Kudüs olan bağımsız Filistin devletinin kurulması ve dönüş hakkının garanti altına alınması.
2. Filistin halkının uluslararası hukuk ve BM Sözleşmesi çerçevesinde işgale karşı direniş ve onu sona erdirme hakkı.
3. Filistinli grupların mutabakatıyla ve yürürlükteki Filistin Temel Yasası'na dayanarak Başkan tarafından kararlaştırılan geçici bir ulusal uzlaşı hükümeti kurulması ve bu hükümetin Batı Şeria, Kudüs ve Gazze Şeridi'ndeki tüm Filistin topraklarında yetkilerini kullanması.
4. FKÖ kurumlarını geliştirmek ve yeni ulusal konsey oluşturulana kadar siyasi karar alma sürecinde ortaklığı sağlamak amacıyla geçici birleşik liderlik çerçevesinin etkinleştirilmesi.
Geçici hükümet, Filistin devletinin tüm topraklarındaki kurumları birleştirmeye, Gazze Şeridi'ni yeniden inşa etmeye ve en kısa sürede Filistin Merkez Seçim Komisyonu'nun denetiminde genel seçimler için zemin hazırlamaya başlayacak.
Gruplar, Filistinlilerin topraklarından zorla çıkarılma girişimlerine karşı koyma ve BM Güvenlik Konseyi ve Genel Kurulu kararlarına ve Uluslararası Adalet Divanı görüşüne göre yerleşim ve yerleşim genişlemesinin yasadışılığını teyit etme konusunda da anlaştılar.
Gruplar, Gazze ve Batı Şeria'daki ambargoyu kaldırmak ve insani ve tıbbi yardımların kısıtlama veya şart olmaksızın ulaştırılmasının önemini vurguladılar. Şehit aileleri, yaralılar ve evlerini kaybedenlere destek sağlanacağı ifade edildi.
Açıklamanın tüm yönleriyle uygulanmasına yönelik kolektif bir mekanizma üzerinde anlaşmaya varıldığı belirtilirken, bu mekanizmanın detayları açıklanmadı. Ayrıca, ulusal ekiplerin ortak çalışması için genel sekreterler toplantısının bir başlangıç noktası olduğu ve bu bildirinin uygulanması için bir zaman çizelgesi belirlendiği ifade edildi, ancak bu zaman çizelgesi de açıklanmadı.
Son birkaç yıl içinde grup liderleri iki toplantı gerçekleştirdiler; ilki 3 Eylül 2020'de Lübnan'ın başkenti Beyrut'ta, ikincisi ise 30 Temmuz 2023'te Mısır'ın El Alamein kentinde yapıldı. Birçok başkentte gerçekleştirilen girişimlere rağmen Fetih ve Hamas arasında uzlaşı sağlanamadı. Ancak, 7 Ekim 2023'te patlak veren Gazze Şeridi'ndeki savaş, diyaloğu yeniden canlandırma çağrılarını arttırdı.
Nisan ayında Pekin, Fetih ve Hamas arasında bir toplantıya ev sahipliği yaptı ve Haziran ayında bir başka toplantı yapma konusunda anlaştılar, ancak bu toplantı ertelendi. Çin Dışişleri Bakanlığı, Filistinliler arasında uzlaşı sağlamaya yardımcı olmayı umduğunu ifade etti. Pekin, son yıllarda Orta Doğu ülkeleriyle ilişkilerini güçlendirdi ve geçen yıl İran ile Suudi Arabistan arasındaki tarihi yakınlaşmayı kolaylaştırdı.
