Gazze'de Yaşananların Hukuki, Siyasi ve Etik Boyutlarını İncelemek Amacıyla "Gazze Mahkemesi" Kuruldu
İsrail’in Gazze’de işlediği savaş suçlarını araştırmak amacıyla bir araya gelen akademisyenler, entelektüeller, insan hakları savunucuları ile medya ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri, İngiltere’nin başkenti Londra’da “Gazze Mahkemesi (Gaza Tribunal)” girişimini başlattı. İki gün süren etkinlikte yaklaşık 100 kişinin katılımıyla çeşitli toplantılar gerçekleştirildi.
Birleşmiş Milletler (BM) Filistin eski Özel Raportörü Richard Falk liderliğinde yürütülen projenin başkanlık heyetinde, BM eski özel raportörleri Michael Lynk ve Hilal Elver’in yanı sıra, akademi dünyasından Noura Erakat, Susan Akram, Ahmet Köroğlu, John Reynolds, Diana Buttu, Cemil Aydın ve Penny Green gibi isimler yer alıyor.
Mahkeme, 50 üye ülke gençlik kuruluşu ve 16 Müslüman azınlık temsilcisi uluslararası gençlik kuruluşu olmak üzere 66 gençlik kuruluşu üyeden oluşan İslam İşbirliği Teşkilatı Gençlik Forumunun (ICYF) desteğiyle düzenleniyor.
Gazze Mahkemesi kapsamında ilk hazırlık toplantıları Londra’da gerçekleştirildi. Bu toplantılarda lojistik süreçler, mahkemenin organizasyon yapısının kurulması ve çalışma esasları belirlendi. Mahkemenin işleyişine dair temel ilkeler, yürütme ve iletişim stratejileri de ayrıntılı olarak ele alındı.
Halk vicdanına dayanan mahkemenin ikinci oturumunun Mayıs 2025’te Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’da, üçüncü ve son aşamasının ise Ekim 2025’te İstanbul’da yapılması planlanıyor.
Saraybosna’da düzenlenecek oturumda hazırlanan raporlar, tanık ifadeleri ve taslak beyanname kamuoyuna sunulacak. Toplantıya, Gazze’deki durumdan etkilenen bireylerin yanı sıra bölgedeki sivil toplum temsilcileri ve uzman tanıkların da katılması bekleniyor.
En önemli aşamalarından biri olan ana duruşma, Ekim 2025’te İstanbul’da gerçekleştirilecek
Gazze Mahkemesi'nin en önemli aşamalarından biri olan ana duruşma, Ekim 2025’te İstanbul’da gerçekleştirilecek. Bu duruşmada, hukuk, kültür, siyaset ve sivil toplum alanlarında uzmanlaşmış isimlerin bulunduğu kurul, kurban ve tanık ifadelerini dinleyecek ve nihai kararın taslağını sunacak. Ayrıca, Gazze Mahkemesi sürecine dair son gelişmelere bağlı olarak özel yetki ve tavsiyeler içeren kararlar da kamuoyuyla paylaşılacak.
Mahkemenin Amacı
Gazze Mahkemesi, temel olarak 7 Ekim'in ardından İsrail tarafından işlenen ciddi insan hakları ihlalleri ve soykırım dahil uluslararası suçlara ilişkin iddiaları araştırmak ve değerlendirmek amacıyla kuruldu.
Mahkeme, ilgili insan hakları savunucuları, uluslararası hukuk uzmanları ve Gazze'deki insan hakları ihlalleriyle ilgilenen uluslararası ve bölgesel sivil toplum örgütleri tarafından organize edilen bir girişim olarak dikkati çekiyor.