Ukrayna Hava Yollarına ait yolcu uçağının düşürülmesiyle ilgili İran'ın hazırladığı nihai raporda, hava savunma sistemi operatörünün merkezin talimatını beklemeden füzeleri fırlattığı belirtildi.
İran Havacılık Kurumu, Ukrayna uçağının 8 Ocak 2020'de başkent Tahran'dan kalktıktan kısa süre sonra vurulmasına ilişkin 139 sayfalık nihai raporunu yayımladı.
Farsça ve İngilizce olarak hazırlanan rapora göre, uçuş ekibi ile kule arasındaki haberleşme "başarılı" değildi, operatör merkezden onay almadan füzeleri ateşledi ve kaza anına ait paylaşılan görüntüler doğru.
Ukrayna Hava Yollarına ait PS752 sefer sayılı uçağın kalkıştan kısa süre sonra yükselirken kazaya uğradığının teyit edildiği raporda, kayıt cihazlarının kaza yerinde bulunduğu ancak hızlı erişim kaydedicisinin bulunamadığı ifade edildi.
Raporda, hava savunma sistemi operatörünün Ukrayna uçağını düşman hedefi olarak gördüğü ve merkezin talimatını beklemeden birinci füzeyi fırlattığı, bunun ardından sistemin hareket halindeki hedefe kilitlenerek ikinci füzeyi de fırlattığı kaydedildi.
Kazanın ardından Ukrayna'nın temsilcileriyle kara kutuların okunması için çalışma yapıldığı ancak ABD yaptırımları nedeniyle gerekli teçhizatın temin edilemediği ve bu nedenle Fransa'ya gönderilmesi konusunda uzlaşı sağlandığı hatırlatılan raporda, 4 ses kanalının bulunduğu ve seslerin kalitesinin iyi olduğu aktarıldı.
Raporda ayrıca, uçağa füzelerin isabet etmesiyle ilgili paylaşılan görüntülerin doğru olduğuna ve görüntüleri çeken kişinin güvenlik güçlerince belirlendiğine işaret edildi.
Görüntüleri çeken kişinin bir inşaat fabrikasında bekçi olduğu, birinci füzenin fırlatılmasını ve patlamayı gördükten sonra cep telefonu kamerasıyla uçaktan ve ikinci füzenin yol açtığı patlamadan görüntü almayı başardığı ifade edildi.
Ukrayna rapora tepki gösterdi
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dimitro Kuleba, yaptığı açıklamada, ülkesinin taslak rapora ilişkin İran'a 90 sayfalık yorum ve öneri gönderdiğini belirtti.
Bugün yayımlanan nihai raporun, uçağın düşürülmesine ilişkin gerçekleri saklama girişiminden başka bir şey olmadığını kaydeden Kuleba, İran'ın gerçekleştirdiği incelemenin uluslararası standartlardan uzak olduğunu vurguladı.
Kuleba, "Bu bir rapor değil, gerçekleri ortaya çıkarmayı değil İran'ı temize çıkarmayı amaçlayan bir manipülasyon koleksiyonudur." değerlendirmesinde bulundu.
İran'ın kendi iradesiyle gerçekleri ortaya çıkarmak istememesi durumunda Kuleba, ülkesinin ve uluslararası partnerlerinin gerçekleri ortaya çıkartacağını kaydetti.
Kuleba, İran'ın sorumluluktan kaçmasına veya gerçekleri örtbas etmesine izin vermeyeceklerinin altını çizdi.
İran Havacılık Kurumu, Ukrayna uçağının vurulmasına ilişkin 139 sayfalık nihai raporunu bugün yayımlamış ve raporda, hava savunma sistemi operatörünün merkezin talimatını beklemeden füzeleri fırlattığı belirtilmişti.
Uçaktaki 176 kişi hayatını kaybetmişti
Ukrayna Hava Yollarına ait "Boeing 737" tipi yolcu uçağı, 8 Ocak 2020'de Kiev'e gitmek üzere Tahran Uluslararası İmam Humeyni Havalimanı'ndan havalandıktan kısa süre sonra düşmüş, uçaktaki 176 kişiden kurtulan olmamıştı.
İranlı yetkililer önce uçağın vurulduğu iddialarını kabul etmemiş daha sonra Genelkurmay Başkanlığı, Ukrayna uçağının "hassas askeri bir noktanın" üzerinden geçerken "insani hata" sonucu hava savunma sistemince fırlatılan iki füzeyle yanlışlıkla düşürüldüğünü açıklamıştı.
İran Devrim Muhafızları Ordusu, uçağın düşürülmesinden birkaç saat önce İranlı general Kasım Süleymani'nin öldürülmesine misilleme olarak ABD'nin Irak'taki üslerine füze saldırısı düzenlemişti.
İran-Ukrayna arasındaki tazminat görüşmeleri sonucunda İran'ın tazminat ödemeyi kabul ettiği açıklanmıştı.
