Ateşkes anlaşması ile birlikte İsrail, savaş sonrası yeniden inşa çabalarını hızla başlatmış durumda. Savaştan etkilenen bölgelerdeki binlerce sivil yapı acilen yeniden inşa edilmeyi bekliyor. Ancak, ateşkesin getirdiği genel iyimserlik duygusuna rağmen süreç zorluklarla dolu.
Ocak 2025 itibarıyla, yaklaşık 607,4 milyar şekel (170,9 milyar $) tutarındaki İsrail devlet bütçesi henüz onaylanmadı ve savaştan zarar görmüş bölgelerin yeniden inşasına ayrılmış kesin bir kalem de bütçede yok. İş dünyası, zayıf ateşkesi göz önünde bulundurarak askeri harcamaların tekrar bir öncelik haline gelip gelmeyeceğini bilemediği için çıkmazda.
İsrail’de ekonominin toparlanmasını sağlamak ve yeniden yapılanma için etkili bir bütçe tahsisine ihtiyaç duyuluyor. Şu an itibariyle İsrail hükümeti hala geçen yılın bütçe çerçevesi altında faaliyet gösteriyor.
Bütçeyi Mart sonuna kadar meclisten geçiremediği takdirde hükümetin düşebileceği beklentisi hakim. Öncelikle savunma ve acil ihtiyaçları ele alan 2025 bütçesi, kurtarma programları, ekonomik büyüme, üretkenlik veya iş canlandırma için zaten çok az tahsisat ayırıyor.
İsrail’de birçok kişi savaştan maddi olarak etkilendi, işletmeler kapandı ve toparlanma hala başarılamadı. Kişi başına büyümenin %1,5 düştüğü İsrail’de 2024 yılı ekonomik olarak zor bir geçen bir yıldı ve büyüme oranın düşmesi İsraillilerin gerçek anlamda daha fakir hale geldiği anlamına geliyor.
İsrail'in yeniden yapılanma planları ve savaş sonrası ekonomik istikrar, kırılgan bir ateşkese bağlı ve bu da ekonomik canlanmayı doğrudan etkiliyor. İsrail'de iş dünyası, 2025 için yeni bütçe onaylanmış olsa bile, ateşkes çökerse ekonominin ağır darbe alacağı yönünde endişe içinde. Zira, savaş yeniden başlarsa, işletmeler tekrar krize sürüklenecek. Sürdürülebilir ekonomik toparlanmaya imkan sağlamak için istikrarlı bir ateşkesi sürdürmenin şart olduğu görüşü hakim.
Öte yandan, 3 Şubat'ta başlaması gereken ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasının müzakerelerinin yavaş ilerlemesi, aşırı sağcı siyasi müttefiklerin rehine takasından sonra savaşı yeniden başlatması yönünde başbakan Netanyahu’yu baskısı altına almaları İsrail’de iş dünyasını korkutuyor.
Diğer İçerikler
