Suudi Arabistan-İran İlişkilerinin Yenilenmesi İsrail İçin Endişe Verici

AA

Bölgesel çıkar çatışmaları ve Yemen'deki kriz nedeniyle zaten gergin olan İran-Suudi Arabistan ilişkileri, özellikle 2016'dan itibaren tamamen kesilmişti.

Suudi Arabistan'da 2016'da aralarında Şii din adamı Nimr el-Nimr'in de bulunduğu 47 kişinin "terör" suçlamasıyla idam edilmesi ve buna tepki gösteren Tahran yönetiminin peş peşe yaptığı açıklamaların ardından Suudi Arabistan'ın bu ülkedeki büyükelçiliği ve konsolosluk binaları, İran'daki göstericiler tarafından ateşe verildi.

İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler, söz konusu gelişmelerin ardından tamamen kesilirken Arap ülkelerinin büyük bir kısmı da Suudi Arabistan'ı destekleyerek aynı yıl İran ile ilişkileri askıya aldı.

Çin’in, bölgede etkinliğini artırdığını gösteren arabuluculuk çabasıyla ve uzun süren müzakerelerden sonra İran ile Suudi Arabistan, 10 Mart'ta diplomatik ilişkileri yeniden başlattıklarını açıkladı.

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ile Suudi Arabistanlı mevkidaşı Faysal bin Ferhan, Çin'in başkenti Pekin'de 6 Nisan'da bir araya geldi ve iki ülke büyükelçiliklerinin yeniden açılması, uçuşların yeniden başlatılması ve vizelerin kolaylaştırılması konusunda anlaştı.

Tahran-Riyad yakınlaşmasına, İsrail dışında bölge ülkelerinin tümünden memnuniyet açıklaması geldi. İran ile diğer bazı Arap ülkeleri arasında ilişkilerin yeniden başlamasına yönelik de adımlar atıldı.

İsrail Dışişleri Bakanlığında Bakan Yardımcılığı seviyesindeki Genel Direktörlük görevi ve 1980'li yıllarda İsrail'in Ankara Büyükelçiliğinde Maslahatgüzarlık yapan Alon Liel, Suud-İran ikili ilişkilerinin yenilenmesinin "İsrail için endişe verici" olduğunu söyledi.

Liel, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Pekin yönetiminin ABD’ye rağmen bölgede etkinliğini artırdığına işaret ederek, İsrail'in Çin-Amerikan çatışmasından zarar gördüğüne dikkati çekti.

İsrailli diplomat, "Suudi-İran diplomatik ilişkilerinin yenilenmesi ve karşılıklı büyükelçiler atanması kararı İsrail için endişe verici. Çünkü bu özellikle, ABD’ye karşı Çin'in bölgede artan bir müdahalesini gösteriyor.” dedi.

ABD’nin, "İbrahim Anlaşmaları" yoluyla İsrail ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Bahreyn arasında yakınlaşmayı sağladığını söyleyen Liel, "ABD bu süreci denetleyemez ve sürdüremezse bu İsrail için tehlikeli olur. Yani bölgede daha fazla Çin, daha az ABD olması İsrail için kötü bir durum." değerlendirmesinde bulundu.