Şarku’l Avsat
Konu hakkında bilgi sahibi olan üst düzey İsrailli kaynakların açıklamalarına göre, Türk Deniz Kuvvetleri, İsrail Deniz Araştırmaları Merkezi’ne bağlı araştırma gemisi olan Bat Galim’i yaklaşık iki hafta önce durdurarak, Kıbrıs açıklarından İsrail’e geri döndürdü. O sırada gemideki Beerşeba’daki Negev Ben-Gurion Üniversitesi’nden araştırmacılar ve Kıbrıslı bir jeolog, Kıbrıs Rum Yönetimi’nin onayıyla ortak bir çalışma yürüttüklerini ifade ederken, Kıbrıs sularında yapılan bu çalışmanın sebep ve hedefleri ise belirtilmedi.
Ayrıntılara göre, Bat Galim’e yaklaşan Türk donanma gemisi kaptanı, İsrailli kaptan ile temasa geçerek bölgedeki faaliyetlerini açıklamasını istedi. Ardından Türk gemisinden, Bat Galim’in derhal araştırmasını durdurarak bölgeden ayrılması emri verildi. İsrail araştırma gemisi ise operasyonlarını durdurarak başka bir bölgeye yelken açmak zorunda kaldı.
Kaynaklar bu olayın, Türkiye ile İsrail arasındaki doğrudan bir çatışma riskini arttırdığına dikkati çekti.
Akdeniz'deki gaz alanlarındaki anlaşmazlıklar nedeniyle Türkiye, Yunanistan ve Kıbrıs Rum Yönetimi arasındaki ilişkiler gergin durumda. İsrail ise iyi ilişkiler yürüttüğü Rum tarafını ve Yunanistan'ı destekliyor. Tel Aviv, Türkiye’nin araştırma gemisi hakkındaki davranışının doğrudan provokasyon olduğu ve Ankara’yla Trablus (Libya) arasındaki ilişkilerin gelişmesiyle bağlantılı olduğu görüşünde.
İsrail, Türkiye'nin birkaç hafta önce Akdeniz'de Libya ile imzaladığı mutabakata karşı olumsuz bir tutum sergilemişti. Kıbrıs Rum Yönetimi ile Yunanistan’ın Akdeniz’deki ekonomik haklarını ve Rum tarafının Akdeniz’deki varlığını göz ardı eden bu anlaşma, bu hakların büyük bir kısmını Türkiye’ye veriyor. İsrail ise bu anlaşmayı, kendi gaz sahalarından Kıbrıs Rum Yönetimi, Yunanistan'a ve İtalya’ya yönlendirmeyi planladığı boru hattına bir tehdit olarak görüyor. Kısacası İsrail hükümeti, Türkiye'nin İsrail gazını Avrupa'ya ihraç etme sürecini sabote etmeyi hedeflemesinden korkuyor. İki ülke arasındaki ilişkiler bozulmadan önce Türkiye, İsrail gazını topraklarından geçirme niyetindeydi ve bu konuda 2009 yılında Tel Aviv ile anlaşma yapmıştı.
Türkiye, Libya ile yaptığı anlaşmanın ardından geçtiğimiz hafta İsrail’e bir uyarı mesajı göndermişti. Söz konusu mesajda, İsrail’den, Avrupa'ya yönlendirilen doğal gaz boru hattıyla ilgili Tel Aviv’in herhangi bir hareketinde Türkiye'den onay alması gerektiği, çünkü bu hattın Türkiye kara sularından geçeceği belirtilmişti.