Yaklaşık 6 aylık bir emeğin ürünü olan bu çalışma, esas olarak 12 Eylül 2010 tarihindeki referandum sürecinden sonra daha da belirginleşen “yeni anayasa ihtiyacına nasıl katkıda bulunabiliriz” sorusuna bir cevap arayışını ifade ediyor. Kuşkusuz bu soruya çok çeşitli biçimlerde cevap verilebilir; farklı öneriler ve yöntemler söz konusu olabilir. Bu raporda tercih edilen yöntem, yeni anayasada mutlaka aşılması gereken temel problem alanlarını tespit edip, bu başlıklara ilişkin öneriler sunmaya dayanıyor. Bu çerçevede cevap aranan sorular şöyle sıralanabilir: • Yeni anayasanın vizyonu ne olmalıdır? • Yeni anayasada insan hak ve özgürlüklerine ilişkin düzenleme rejimi nasıl olmalıdır? • Yeni anayasada dini inanç ve ibadet özgürlüğüne ilişkin güvenceler nasıl yer almalıdır? • Yeni anayasada etnik vurgu ve imalardan arınmış bir vatandaşlık tanımı nasıl olmalıdır? • Yeni anayasada, anayasal yapıdaki vesayet kurumları nasıl ortadan kaldırılıp, tam demokrasinin kurumsallaşması sağlanabilir? • Yeni anayasada Türkiye’deki hükümet sistemine ilişkin ne tür değişiklikler yer almalıdır? • Yeni anayasada idari yapıya ilişkin ne tür reform önerileri yer almalıdır? • Yeni anayasada insan haklarını koruyan, hukuk devletini tesis eden yargı nasıl olmalıdır? Elinizdeki rapor, işte bu sorulara cevapların arandığı tematik çalıştayların sonucunda ortaya çıktı. Çalıştaylar Türkiye’nin sorunlarına farklı siyasi ve ideolojik pencerelerden bakarak çözümler üreten akademisyenlerin katkılarıyla şekillendi. Yukarıda sıralanan her bir başlık için bir çalıştay düzenlendi ve bu çalıştaylara, alanında uzman akademisyen arkadaşlarımız iştirak etti. Kuşkusuz SDE Raporu olarak hazırlanan bu metinde yer alan ifadeler, bu çalıştaylara katılan akademisyenleri bağlamıyor. Ancak bu tematik çalıştayların, raporun temel referans kaynağı olduğunu belirtmek gerekir. Bu nedenle çalışmanın sonunda isimleri sıralanan çalıştayların katılımcılarına ve ayrıca SDE Yüksek İstişare Kurulu üyelerine katkılarından dolayı minnet ve şükranlarımızı sunuyoruz.