Barajlar ve Kuvvet Tasarrufu

Bu yazı 06/06/2024 tarihinde yayınlanmıştır.

*Mithat IŞIK/SDE Savunma ve Güvenlik Koordinatörü

Pençe Serisi Operasyonlarımız Irak'ın kuzeyinde 320 kilometre genişliğinde 15 kilometre ile 60 kilometre derinliğinde geniş bir alanda başarılı bir şekilde devam ediyor.

Birliklerimiz 2018 yılında bölgede kalıcı üstler oluşturdu ve operasyonlarına bu üst bölgelerinden devam ediyorlar. Oluşturulan bu kalıcı üslerde birliklerimiz daha zinde olarak operasyon yapıyor. Kalıcı üslerimiz sayesinde terör örgütü büyük kayıplar verdi ve bölgede hareket edemeyecek duruma geldi. Bir kısım teröristler bölgede bulunan mağaralarda sığınaklarda gizlenmeye çalışıyor. Teröristler fırsat buldukça birliklerimize taciz atışları yapıyor, birliklerimizin arazi araması yapmak için kullandıkları patikalara mayın döşemeye çalışıyorlar. Pençe operasyonlarına devam ettiğimiz bölgede yaklaşık 1 milyon Irak vatandaşı yaşıyor. Operasyonlar sayesinde bu bölgede yaşayan insanlar;

-Terör örgütüne haraç vermiyorlar, çocuklarını örgüt dağa kaçıramıyor,

-Güven içerisinde hayatlarını devam ettiriyorlar,

-Tarlalarına bahçelerine rahatlıkla gidip buralara ekip biçiyorlar,

-Bölgede bulunan yaylaları güvenli bir şekilde kullanıyorlar,

-Bölgede okullar açık- eğitim devam ediyor,

-Yollar güvende olduğu için halk rahatlıkla şehirlerarası seyahatlerini güvenli bir şekilde yapabiliyor,

-Pençe Operasyonu bölgesinde Metina Dağı kuzeyinde sınırımıza yakın büyük yerleşim yerleri batıdan doğuya sırasıyla Zaho-Batufa-Begova-Kanimasi ve bunlara bağlı çok sayıda köy ve mezra, Metina Dağı ile Gara Dağı arasında Duhok- Amediye- Silodiza- Suri-Barzan- Sidekan- Diyana- Revandüz Hacıümran ve onlarca mezra, köy ve bütün bu bölgelerde yaşayan insanlar TSK'nın operasyonları sayesinde güven içerisinde hayatlarını devam ettiriyorlar.

Türk Silahlı Kuvvetleri bölgeyi kontrol altında tutmak için bölgede bir kısım tugaylarını kullanıyor. Bu bölgeyi daha az kuvvetle kontrol etmemiz için bölgede bulunan Zap Suyu ve Habur Çayı’nın suları üzerinde baraj veya barajların yapılmasını sağlamalıyız. Bu barajlar yapıldığı takdirde örgütün kullandığı mağaralar, sığınaklar, barınaklar ve bunları birbirine bağlayan tünellerin büyük bir kısmı sular altında kalacaktır. Bu durum Türk Silahlı Kuvvetleri’ne kuvvet tasarrufu sağlayacaktır. Bölgedeki dere yatakları sularla dolacağı için kontrol edilmesi daha az kuvvetle daha kolay olacaktır.

Bu barajlar sayesinde Irak da düzenli ve dengeli bir şekilde bu sulardan faydalanacaktır. Zap Suyu, Türkiye'de Hakkari dağlarında yağan yağmurlardan, eriyen karlardan besleniyor. Hakkari Çukurca ilçesi sınırlarından geçerek Irak topraklarına giriş yapıyor. Irak dağlarında eriyen kar suları ile debisi daha da artıyor ve Musul yakınlarında Dicle Nehri’ne kavuşuyor. Bahar aylarında karların erimesiyle Zap Nehri’nin suları çok daha artıyor. Irak'ın kuzeyindeki birçok dere ve çay da Zap Suyu’na katılıyor.

Habur Çayı: Hakkari Uludere Beytüşşebap dağlarında yağan kar ve yağmur suları ile besleniyor. Bahar aylarında Habur Çayı’nın suları da çok yükseliyor. Türkiye-Irak sınırını takip ediyor. Zaho yakınından Habur Gümrük Kapısı’ndan geçiyor. Türkiye- Irak-Suriye sınır üçgeninden Dicle Nehri'ne ulaşıyor.

Bu sular üzerinde barajların yapılması için Irak Hükümeti ile görüşmeler yapılmalıdır. Irak Hükumeti bu barajları yapamaz ise Türkiye yapabilir. Finansmanı Irak Hükumeti petrol-doğalgaz karşılığı sağlayabilir. Zap üzerinde Saddam Hüseyin döneminde planlanmış bir baraj inşaatı vardı. Baraj inşaatına başlanacağı zaman birinci Körfez Savaşı başladı ve inşaat için şantiyeye getirilmiş bütün malzeme, teçhizat ve makineler yağmalandı.

Bu proje tekrar gündeme getirilebilir. Doğanın imkanlarından yararlanmak terörle mücadelede gücümüze güç katacaktır. Türkiye'deki Ilı Su Barajı ve Silvan barajı en güzel örneklerdir.